تحلیل اسپریگنزی اندیشه های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی نظمی ها تا دادن راه حل

علامه نایینی از بزرگ ترین اندیشه وران سیاسی ایران، با نگارش کتاب تنبیه الامه و تنزیه المله، گام مهمی در تبیین مفاهیم جدید سیاسی با استفاده از مبانی دینی و سنتی برداشت؛ به همین دلیل، شناخت اندیشه وی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مقاله، با استفاده از روش جستاری اسپریگنز که از مشاهده بی نظمی و شناخت مشکل آغاز می شود و با ترسیم جامعه آرمانی و دادن راه حل پایان می یابد، به بررسی نو از اندیشه سیاسی ایشان می پردازیم . از نظر نایینی، انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس نظم مطلوب به شمار می آید و انحلال مجلس و استبداد صغیر، آغاز بحران است که علامه با بررسی، به این نتیجه می رسد که مشکل، استبداد است. وی جامعه آرمانی را در سیره پیامبر9 و امامان معصوم: می بیند و بر این اساس، راه حل می دهد که اغلب حول محور شورا و آزادی و مساوات است، و با استفاده از این مفاهیم، سعی در تحدید استبداد دارد.