بررسی اثرات تنش شوری بر صفات مرتبط با جوانه زنی درتعدادی ژنوتیپ متنوع گیاه سویا (Glycin e max)

جوانه زنی بذر نقش پر اهمیتی در چرخه زندگی گیاهان داشته و تعیین کننده مراحل چرخه رشد، استقرار و عملکرد نهایی گیاه می باشد. جوانه زنی بذر بحرانی ترین مرحله در استقرار گیاهچه است که در نهایت تولید موفقیت آمیز محصول را تعیین می کند. شوری یکی از عوامل محیطی کاهش دهنده تولید محصولات زراعی در جهان است. خاک های شور یا آبیاری با آب شور پتانسیل تولید گیاه را به شدت کاهش می دهد. جهت مطالعه تاثیر سطوح مختلف شوری بر صفات مربوط به جوانه زنی 11 ژنوتیپ گیاه سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1392انجام شد. در این آزمایش فاکتور اول سطوح شوری (صفر، 3، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر) و فاکتور دوم ژنوتیپ بود و هشت صفت مرتبط با جوانه زنی شامل، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، وزن تر ریشه چه، وزن خشک ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر ساقه چه، وزن خشک ساقه چه ارزیابی شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش شوری و ژنوتیپ در همه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. از طرف دیگر، با افزایش سطوح شوری مقدار تمامی صفات مورد مطالعه در همه ژنوتیپ ها کاهش یافت. همچنین اثر متقابل شوری و ژنوتیپ برای تمامی صفات تفاوت معنی داری نشان داد. در مجموع در بالاترین غلظت شوری مورد مطالعه، بیشترین میزان سرعت و درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن تر و خشک ساقه چه و ریشه چه در ژنوتیپ های متحمل Forrest، Hill، 032، Cokerstoart وBRAZIL17 و کمترین میزان درژنوتیپ های حساس Bau08، Mangar و 3COH به دست آمد.