کانی سازی و زمین شیمی آرسنیک در سامانه ی دگرسانی محدوده ی قزل بلاغ، هشترود ، جنوب خاور تبریز

ذخیره ی آرسنیک قزل بلاغ در هشترود ، فاصله ی 120 کیلومتری جنوب خاور تبریز، قرار دارد. در محدوده ی مورد مطالعه، تاثیر گنبد های داسیتی سهند بر روی آهک های ماسه ای و ماسه سنگ های سازند قم به سن الیگومیوسن و واحدهای پیروکلاستیک به سن میوسن، منجر به تشکیل انواع دگرسانی های سیلیسی، فیلیک، آرژیلیک حدواسط، آرژیلیک پیشرفته و دولومیتی شدن به همراه کانی سازی آرسنیک شده است. به نظر می رسد کانی سازی آرسنیک در دو مرحله اصلی رخ داده است: 1) کانی سازی پیریت± کالکوپیریت ± آرسنوپیریت که منطبق با هاله ی دگرسانی فیلیک بوده است. می توان گفت که سیال مسئول کانه زایی در این مرحله دارای حرارت بالاتر (حدود 250 درجه ی سانتیگراد) و fS2 بین 15- 10 تا 20- 10 بوده است و 2) پیریت± آرسنیک خالص ± رآلگار± اورپیمنت± گالن ± استیب نیت که منطبق با هاله ی دگرسانی رسی حدواسط و پیشرفته می باشند. سیال گرمابی در این مرحله دارای حرارت پایین تر (تقریبا بین 180 تا 210 درجه ی سانتیگراد) و 8/7- 10 تا 13- 10 fS2= بوده است. این مجموعه توسط هماتیت، دیاسپور، کائولینیت، آلونیت و آرسنولیت همراهی می شود. همچنین میانگین عیار آرسنیک در زون فیلیک 655 ppm و در انواع زون های آرژیلیک 11930 ppm می باشد. محاسبات تغییرات جرم نمایانگر غنی شدگی بسیاری از عناصر فلزی همچون As، Sb، Hg، Ag و Au در محدوده مطالعاتی بوده است. با توجه به مطالعات ژئوشیمیایی، می توان گفت عناصر As، Hg و Sb می توانند به عنوان ردیاب کانی سازی احتمالی مس پورفیری و طلا در محدوده مطالعاتی در نظر گرفته شوند.