اثر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی فسفره بر عملکرد گل، درصد اسانس و تنظیم کننده های اسمزی گیاه دارویی بابونه در واکنش به تنش کم آبی

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
سابقه و هدف
مصرف نهاده های شیمیایی علاوه بر آلودگی آب و خاک و کاهش کیفیت محصولات زراعی و دارویی، سبب مشکلات زیست محیطی نیز گردیده است. امروزه استفاده از کودهای زیستی به عنوان جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی با هدف بهبود حاصلخیزی خاک و تولید پایدار مورد توجه قرار گرفته است. تنش خشکی از جمله تنش های محیطی مهم است که با تاثیرگذاری بر رشد و نمو گیاهان می تواند سبب کاهش رشد و تولید ماده خشک گیاهان دارویی شود. این آزمایش به بررسی تعیین مناسب ترین میزان مصرف کودهای زیستی و شیمیایی فسفره بر عملکرد گل خشک، درصد اسانس و تنظیم کننده های اسمزی در گیاه دارویی بابونه در واکنش به تنش کم آبی می پردازد.
مواد و روش ها
این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل واقع در چاه نیمه انجام شد. عامل اصلی تنش کم آبی شامل: آبیاری بر اساس 90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی و عامل فرعی انواع کود فسفره در چهار سطح شامل: عدم مصرف کود به عنوان تیمار شاهد، 100 درصد کود فسفره شیمیایی، 50 درصد کود شیمیایی فسفره + کود زیستی (فسفات بارور2) و کود زیستی فسفات بارور2 در نظر گرفته شدند. ویژگی های از قبیل عملکرد گل خشک، کلروفیل کل برگ، کربوهیدرات محلول، درصد اسانس، پرولین، کاروتنوئید، فسفر و پتاسیم مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل آماری داده های حاصل از نرم افزار SAS استفاده شد و مقایسه میانگین ها به کمک آزمون چند دامنه ‍ ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد انجام گرفت.
یافته ها
نتایج نشان داد که میزان پتاسیم و کربوهیدرات تحت تاثیر تنش کم آبی و کود فسفره قرار گرفتند. با افزایش شدت تنش خشکی از تیمار آبیاری پس از 90 درصد ظرفیت زراعی (شاهد) تا تیمار آبیاری پس از 50 درصد ظرفیت زراعی از میزان عنصر پتاسیم کاسته و بر میزان کربوهیدرات محلول افزوده شد و کاربرد 50 درصد کودهای فسفره شیمیایی و زیستی نیز بیشترین تاثیر مثبت را بر آن ها داشت. برهمکنش تنش کم آبی و کود فسفره بر عملکرد گل خشک، درصد اسانس، پرولین، کلروفیل کل برگ، کاروتنوئید و فسفر معنی دار شد. بیشترین عملکرد گل خشک، کلروفیل کل برگ و فسفر از تیمار آبیاری بر اساس 90 درصد ظرفیت زراعی با کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی و بیشترین درصد اسانس، پرولین و کاروتنوئید از تیمار تنش شدید کم آبی با کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی حاصل شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد گل خشک (420 کیلوگرم در هکتار) به تیمار آبیاری پس از 90 درصد ظرفیت زراعی با کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی و بیشترین درصد اسانس (846/0 درصد) و پرولین (95/13میلی گرم بر گرم وزن تازه) به تیمار آبیاری پس از 50 درصد ظرفیت زراعی توام با کود تلفیقی تعلق داشت.
نتیجه گیری
بر اساس نتایج این آزمایش، برای بهبود ویژگی های کیفی گیاه دارویی بابونه کاربرد تلفیقی کودهای فسفره شیمیایی و زیستی توام با تنش کم آبی مناسب خواهد بود.

زبان:
فارسی
صفحات:
119 تا 132
لینک کوتاه:
magiran.com/p1948367 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!