تاثیر اسانس های گیاهی بر مهار رشد قارچ Aspergillus ochoraceusو کاهش آکراتوکسین Aدر جو

قارچکش های شیمیایی در دسترس ترین و راحت ترین روش مبارزه با بیماری های گیاهی هستند، اما نگرانی هایی را بابت به مخاطره انداختن سلامت انسان و باقی ماندن در محیط زیست ایجاد می نمایند. جو یکی از مهم ترین و پر مصرف ترین غلات در دنیا به شمارمی رود. اسانس های گیاهی ترکیبات فرار حاصل از گیاهان هستند که با داشتن اجزای فنلی وآنتی اکسیدانی، از خاصیت ضدمیکروبی قوی برخوردارند. هدف از این پژوهش بررسی اسانس چهار گونه گیاهی شامل مرزه خوزستانی[1]، آویشن دنایی[2]، رزماری[3] و رازیانه[4] بر رشد ومیزان تولید آکراتوکسین در قارچ بیماری زای Aspergillusochraceusدر جو است.در این مطالعه تاثیر اسانس چهار گونه گیاهی در محیط کشت بر روی رشد و میزان تولید آکراتوکسینAقارچ بیمارگر A. ocraceusمورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این آکراتوکسین به صورت آماده در محیط کشت در اختیار اسانس های ذکر شده قرار گرفت و تاثیر این اسانس ها بر روی آن بررسی شد. اندازه گیری آکراتوکسین توسط دستگاه کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا صورت پذیرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که اسانس ها به صورت معنی داری قادر به کاهش رشد قارچ بیمارگر و تولید توکسین به وسیله بیمارگر می باشند.اسانس مرزه خوزستانی در غلظت μg250 در میلی لیتر با جلوگیری کامل از رشد قارچ در محیط مایع باعث عدم تولید آکراتوکسین قابل ردیابی در محیط شد. در غلظت μg/ml250 اسانس های آویشن دنایی و رزماری به ترتیب باعث کاهش وزن خشک قارچ به میزان 1/79 و 2/53درصد شد و در نهایت مهار کامل تولید توکسین قارچ مشاهده شد. اسانس رزماری در بالاترین غلظت کاربردی (μg/ml1000) از رشد قارچ به طور کامل ممانعت نکرد اما از تولید توکسین به طور کامل ممانعت کرد. اسانس گیاهان مرزه خوزستانی، آویشن دنایی، رزماری و رازیانه دارای خاصیت قارچکشی هستند. این اسانس ها در محیط کشت نیز بر آکراتوکسین تاثیر گذاشته و آن را تجزیه می کنند.