تولید اسناد دیوانی در دوره زندیه در چارچوب تحولات سیاسی و اداری این دوره

اسناد دیوانی یکی از تولیدات مهم نظام دیوان سالاری و از منابع ارزشمند برای پژوهش در تاریخ تحول نظام اداری است. این ارزش و اهمیت برای تحقیق درباره دورانی همچون دوره زندیه که منابع و اطلاعات در خصوص نظام اداری آن با کمبود مواجه است، بیشتر می شود. این پژوهش درصدد است تا ضمن ارائه نکاتی درباره وضعیت ثبات سیاسی این دوران و تاثیر آن بر روند تولید اسناد دیوانی و نیز با اشاره به مفاد منابع تاریخی نگاشته شده در این دوره، درباره نظام اداری حاکم و تحولات آن، از طریق مطالعه اسناد دیوانی باقی مانده، تصویری از ساختارهای تولید اسناد ارائه کند. بدین منظور، پس از بررسی اوضاع سیاسی و اداری دوره زندیه، پراکندگی زمانی و کمیت تولید اسناد بررسی شده و سپس سه ساختار اصلی نحوه تنظیم مطالب در اسناد این دوره شناسایی شده است. در نهایت، کوشش شده است تا به نکاتی درباره سندشناسی اسناد دیوانی دوره زندیه و عناصر ظاهری مشهود در آنها اشاره شود. در این پژوهش، از یک طرف نشان داده خواهد شد که به موازات افزایش بحران های سیاسی و کاهش ثبات، میزان تولید اسناد دیوانی مکتوب نیز کاهش یافته است و از طرف دیگر، توصیفی از ویژگی های شکلی و محتوایی اسناد دیوانی دوره زندیه ارائه خواهد شد.