معرفی و پراکنش لاروهای خانواده شیرونومیده (Chironomidae) در مصب رودخانه چشمه کیله تنکابن (حوضه جنوبی دریای خزر)

با توجه به اهمیت مصب ها به عنوان مناطق حساس اکولوژیکی و زیستگاه موقتی بسیاری از آبزیان و همچنین اهمیت لاروهای خانواده Chironomidae در زنجیره غذایی و تغذیه ماهیان، تراکم و الگوی پراکنش این لاروها و ارتباط شان با متغیرهای محیطی در مصب رودخانه چشمه کیله تنکابن (حوضه جنوبی دریای خزر) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری به مدت یک سال به صورت دو ماه یکبار، از آبان ماه 1393 تا شهریور ماه 1394 در سه ایستگاه (S1 در رودخانه، S2 در مصب و S3 در دریا) با استفاده از نمونه بردارهای گرب مدل Van Veen (با سطح مقطع 0/03 مترمربع) و سوربر (با سطح مقطع 0/1 مترمربع با چشمه های به ابعاد 0/2 میلی متر) در سه تکرار انجام شد. متغیرهای آب شامل دما و شوری و متغیرهای رسوب شامل دانه بندی و مواد آلی کل (TOM) اندازه گیری شد. در این تحقیق، از خانواده Chironomidae، سه زیر خانواده Chironominae (5 جنس)، Orthocladinae (4 جنس) و Tanypodinae (1 جنس) شناسایی و معرفی شدند. 10 جنس معرفی شده در این تحقیق برای اولین بار از این رودخانه و مصب گزارش گردید. در بین جنس های شناسایی شده، بیشترین میانگین تراکم مربوط به جنس Orthocladius (235 عدد در مترمربع) و کمترین آن مربوط به جنس Eukiefferiella (45/5 عدد در مترمربع) بود. نتایج حاصل از پراکنش زمانی نشان می دهد که بیشترین و کمترین میانگین تراکم لاروهای Chironomidae به ترتیب در اسفند ماه (133 ± 320 تعداد در مترمربع) و شهریور ماه (11 ± 33/3 تعداد در مترمربع) بود و طبق نتایج آزمون دانکن دارای اختلاف معنی داری می باشند )0/05(P<. پراکنش مکانی این لاروها در بین ایستگاه های مورد بررسی اختلاف معنی داری را نشان داد )0/05(P< به طوری که ایستگاه رودخانه تراکم (93/6 ± 248/3 تعداد در مترمربع) بیشتری نسبت به ایستگاه مصب (29/6 ± 90/5 تعداد در مترمربع) و ایستگاه دریا (0 ± 0 تعداد در مترمربع) داشت. آزمون همبستگی پیرسون اختلاف معنی داری )0/05(P< بین تراکم لاروهای Chironomidae با عوامل محیطی در آب (دما و شوری) و رسوب (دانه بندی و مواد آلی کل) نشان داد.