پژوهشی باستان شناختی بر مکانیابی، تکوین و نابودی شهر زیز

نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مقدمه

به رغم پیشینه طولانی شهر و شهرنشینی در ایران، به روند شهرنشینی در مناطق کوهستانی مانند کوه گیلویه، کمتر توجه شده است. بر اساس منابع تاریخی، منطقه کوه گیلویه در آغاز دوره اسلامی شاهد پیدایش شهر زیز در ناحیه ی جغرافیایی میان ارجان و سمیرم بوده است که پس از چند سده از شکل گیری آن، در سده ششم ه.ق، به کلی ویران شد.

اهداف

تعیین موقعیت و جایگاه شهر زیز، شناسایی دوره حیات و علل شکل گیری و ویرانی آن، از اهداف این پژوهش است.

مواد و روش ها

روش پژوهش توصیفی-تاریخی با رویکرد باستان شناسی تاریخی است. بنابراین، در این پژوهش، موقعیت زیز و علل تکوین آن، با بررسی منابع تاریخی و جغرافیایی مکتوب و بهره گیری از مطالعات میدانی و یافته های باستان شناختی، مورد تحلیل قرار گرفته است.

نتیجه گیری

بر اساس منابع تاریخی و جغرافیایی دوره اسلامی و مطالعات باستان شناختی، جایگاه شهر زیز در دامنه کوه "دمه" در محوطه تاریخی زیزنسه دهستان زیزی شهرستان بویراحمد است. شواهد موجود از جمله سفال، سکه، آثار معماری به جای مانده و نیز منابع تاریخی، گویای سکونت در این شهر و رونق آن طی سده های دوم تا ششم ه .ق است. مهمترین دلیل شکل گیری زیز را می توان در دارا بودن یک مرکز سیاسی- اداری برای یکی از رستاق های کوره ارجان موسوم به "رون"، قرارگیری بر مسیر ارتباطی ارجان به سمیرم و اصفهان، و سپس زیست بوم غنی برای کشاورزی و دامپروری منطقه دانست. چنین می نماید که حملات طولانی مدت اسماعیلیان نزاری در سده پنجم هجری به این شهر، موجب ویران شدن آن گردیده است.

زبان:
فارسی
صفحات:
143 تا 152
لینک کوتاه:
magiran.com/p1950831 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!