بازنمود تاثیر هندسه بر حیات پذیری فضاهای معماری، مورد مطالعاتی: فرهنگ سراها

از آنجایی که هندسه می تواند بر کیفیت و چگونگی درک معنا و مفهوم بنا تاثیرگذار باشد، هدف از تحقیق حاضر، بررسی معیارهای تاثیرگذار هندسی معماری جهت ارتقاء مفهوم حیات پذیری و انتقال حس سرزندگی به کاربران است. از این رو، در این تحقیق بناهای فرهنگی با محوریت فرهنگ سراها به عنوان یکی از مراکز فرهنگی- اجتماعی مهم برای حیات جمعی در دوران معاصر انتخاب شده اند. عبارت «ویژگی های هندسی در حیات پذیری فرهنگ سراها موثر است»، فرضیه این تحقیق بوده و جهت بررسی آن، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و ابزار پیمایشی غیرمستقیم مبتنی بر نظر خبرگان انتخاب شده است. مجموعه ای از شاخص ها برای تبیین مفهوم حیات پذیری و همچنین ارزیابی ویژگی های هندسی یک بنا مبتنی بر ادبیات موضوع، مبنای تدوین پرسش نامه بوده است که عبارت اند از: مرکزیت، تناسبات متفاوت، حفظ سلسله مراتب، فرم ها و زمینه کامل، ساده و قابل درک، تعادل، انسجام و پیوستگی اجزاء، وجود نشانه ها برای تمایز، انطباق با نوعی بی نظمی درون زا، زایش تشابه ها و تعادلی پویا بین فضاهای مثبت و منفی. براساس نتایج ارائه شده در ادبیات موضوع و نظرات خبرگان، چگونگی تاثیر هندسه بر حیات پذیری معماری در انواع معنوی، مادی و ادراکی- معنایی در این تحقیق ارزیابی شده و در نهایت فرضیه پژوهش تایید شده است. نتایج تحقیق، حاکی از تاثیرگذاری هندسه معقول و محسوس (هندسه حیات بخش) بر القای حس حیات در بنای فرهنگ سراهای مورد بررسی است. رتبه بندی نهایی هر یک از شاخص های هندسی تاثیرگذار بر حیات پذیری فرهنگ سراها بررسی و تحلیل همبستگی و ارتباط آن ها با یکدیگر نیز ارائه شده است. نتایج همبستگی تحلیل شده نشان می دهد که ارتقای هر یک از معیارهای هندسی می تواند بر ارتقای معیارهای همبسته بر آن تاثیر گذاشته و در نهایت ارتقای هر دو منجر به بهبود وضعیت حیات پذیری در معماری فرهنگ سراها شود. به طور خلاصه یافته های تحقیق مبتنی بر تحلیل های آماری حاکی از اهمیت بالای معیارهای هندسی تناسبات متفاوت، زایش تشابه ها، حفظ سلسله مراتب و زمینه کامل و ساده در میان دیگر معیارها با هدف ارتقای حیات معماری نمونه های موردی است.