بررسی ساختار و تدوین الگوی انتخاب بازارهای صادراتی ایران؛ مطالعه موردی محصولات کیوی، سیب و انگور

یکی از استراتژی های مهم در توسعه اقتصاد کشور، توسعه صادرات غیرنفتی است. در راستای افزایش سیاست صادرات غیرنفتی،شناخت اولویت های تولیدات داخلی که شرایط لازم جهت نفوذ در بازارهای جهانی را دارا باشند، امری ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه به بررسی ساختار بازار جهانی سه محصول سیب، انگور و کیوی و قدرت بازاری ایران در کشورهای هدف نسبت به رقبا با استفاده از شاخص هرفیندال- هیرشمن و همچنین اولویت بندی کشورهای هدف ایران بر اساس برآورد شاخص های تداوم بازاری، میانگین قیمت دلاری، میانگین سهم وارداتی کشور هدف، ضریب نوسان قیمت دلاری و ضریب نوسان سهم وارداتی کشور هدف با استفاده از رهیافت تاکسونومی عددی پرداخته شده است. نتایج اولویت بندی کشورهای هدف ایران برای محصول سیب نشان می دهد که کشورهای امارات، ترکمنستان و عربستان در اولویت اول تا سوم قرار دارند. میانگین سهم وارداتی آن ها به ترتیب برابر با 62/15، 72/11و 75/6 می باشد. ساختار بازار جهانی سیب، انگور و کیوی بیانگر این مطلب است ساختار بازار این سه محصول طی دوره 2001 تا 2014 به ترتیب انحصار چند جانبه باز، بین انحصار چند جانبه باز و انحصار چند جانبه بسته و انحصار چند جانبه بسته می باشد. با توجه به نتایج اولویت بندی کشورهای هدف برای هر سه محصول مختلف پیشنهاد می شود با استفاده از تفاهم نامه های ترجیحی و دوطرفه اقدام به بازاریابی این سه محصول در کشورهای اولویت بندی شده گردد تا شرایط لازم برای تغییر الگوی صادراتی و رسیدن به الگوی پیشنهادی مهیا شود.