بررسی تنوع کربوهیدارت و عناصر معدنی در صمغ کتیرای گیاه دارویی Astragalus gossypinus Fischer، جمع آوری شده از شش استان ایران

گیاهان دارویی به عنوان منبع غنی از عناصر معدنی و متابولیت های ثانویه، از گذشته های دور نقش مهمی را در پیشگیری و درمان بیماری ها ایفا کرده اند. در این تحقیق مقادیر تعدادی از عناصر معدنی و کربوهیدرات های موجود در صمغ کتیرای شش استان مختلف (آذربایجان غربی، همدان، چهارمحال وبختیاری، یزد، کرمان و اصفهان) مورد بررسی قرار گرفتند. پس از جمع آوری صمغ کتیرای گون سفید (Astragalus gossypinus Fischer.) از اواخر خرداد تا اواسط شهریورماه 1391، عناصر معدنی آن شامل فسفر، پتاسیم، آهن، منیزیم و روی با استفاده از دستگاه های نور سنج شعله ای، طیف سنجی و جذب اتمیک اندازه گیری شدند. جهت تعیین قندهای گلوکز، فروکتوز و ساکارز از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) استفاده گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که عنصر پتاسیم (93/28 میلی گرم در گرم ماده خشک) از بیشترین و سپس عنصر آهن (000119/0 میلی گرم در گرم ماده خشک) از کمترین مقدار در بین عناصر برخوردار بود. بیشترین میزان کربوهیدرات مربوط به گلوکز (87 واحد) و کمترین آن مربوط به ساکارز (23 واحد) بود. به طور متوسط بیشترین میزان عناصر پتاسیم و فسفر در کتیرای استان آذربایجان غربی و بیشترین میزان عناصر منیزیم، آهن و روی در کتیرای همدان مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان گلوکز، فروکتوز و گالاکتوز به ترتیب در کتیرای استان چهارمحال و بختیاری، همدان و آذربایجان غربی مشاهده گردید.با توجه به میزان عناصر معدنی و قندهای موجود در کتیراهای مورد مطالعه، می توان آن را در صنایع مختلف از جمله دارویی، بهداشتی و غذایی مورد استفاده قرار داد.