اثر فصل، جنسیت و سویه های مختلف اگروباکتریوم رایزوژنز در توانایی القاء ریشه های نابجا در دو پایه نر و ماده سرو کوهی (Juniperus communis L.)

موشکافی جنبه های مختلف افزایش رویشی سرو کوهی ایرانی یکی از مهمترین اولویت ها در رابطه با جلوگیری از انقراض این گونه ها به حساب می آید. در این پژوهش اثر سویه های مختلف اگروباکتریوم رایزوژنز، ترکیبات هومونی مختلف (ایندول بوتریک اسید، پاکلوبوترازول، پوتریسین و سدیم نیتروپروساید)، فصول مختلف و جنسیت های متفاوت در توانایی ریشه زایی دو پایه نر و ماده سرو کوهی مورد بررسی قرار گرفت. ریشه زایی قلمه های نیمه خشبی سرو کوهی در هر دو پایه در پاییز موفقیت آمیزتر بود. قلمه های گرفته شده در سپتامبر بالاترین درصد ریشه زایی را در پایه ماده داشتند در حالی که تفاوت معنی داری در توانایی ریشه زایی در پایه های نر که در دسامبر و سپتامبر گرفته شده بود دیده نشد.گرایش به ریشه زایی در پایه ماده بیشتر از نر بود. تیمار پایه های ماده با IBA ریشه زایی را به نصف کاهش داد و حتی این تنظیم کننده رشد ریشه زایی را در پایه نر نسبت به کنترل به صفر رساند. تفاوت در درصد ریشه زایی بین پایه ها تا حدی به وسیله تفاوت ژنتیکی مشاهده شده در دو پایه با استفاده از تکثیر تصادفی مکان های ژنی آن ها قابل توجیه خواهد بود. سویه A4 اگرو باکتریوم رایزوژنز در مقایسه با دیگر سویه ها ریشه زایی را در پایه ماده به 5/53 درصد رساند. تشکیل ریشه های نابجا مرتبط با جنسیت در سرو کوهی که به کمک داده های ژنتیکی حمایت می شود راه را برای مطالعات پایه ای برای آشکار نمودن حلقه گم شده در سازوکار ریشه زایی گیاهان آشکار خواهد نمود.