سکته مغزی از نگاه طب ایرانی

سکته مغزی پس از انفارکتوس میوکارد و سرطان از اصلی ترین علت مرگ و میر در سراسر جهان محسوب می شود. هدف مطالعه پیش رو توصیف و تبیین بیماری به نام سکته در طب سنتی ایرانی می باشد. در این مطالعه کیفی که شامل دو بخش تئوریک و میدانی می باشد، منابع معتبر طب سنتی مانند کتاب الماء تالیف عبدالله بن محمد الازدی، بحرالجواهر تالیف محمد بن یوسف الهروی، القانون فی الطب تالیف ابن سینا، ذخیره خوارزمشاهی تالیف سیداسماعیل جرجانی، طب اکبری تالیف علی اکبر ارزانی، معالجات عقیلی و خلاصه الحکمه تالیف عقیلی خراسانی و اکسیر اعظم تالیف محمد اعظم خان چشتی به همراه برخی از منابع طب نوین شامل هاریسون، گایتون، آمینوف و مقالات معتبر علمی مندرج در ذیل عناوین سکته، خدر، فالج، لقوه و صرع مورد بررسی قرار گرفتند. به علاوه، در مقالات از واژگان کلیدی سکته مغزی، طب ایرانی، Traditional Medicine، Thrombosis Herbal Medicine و Stroke در بازه زمانی1900 تا 2018 در پایگاه های اطلاعاتی SID، Google Scholar، PubMed و Scopus استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها به شکل آنالیز محتوا از نوع استقرایی انجام شد. از دیدگاه طب ایرانی، سکته به دنبال انسداد مسیر حس و حرکت و مجاری مغز ایجاد می شود. دو عامل امتلایی و انقباضی می توانند منجر به بروز سکته گردند. علت سکته مغزی در طب سنتی ایرانی، انسداد تام و کامل در جریان روح نفسانی است و در طب رایج علت را به کاهش خون رسانی نسبت می دهند. در طب سنتی ایرانی، علت سکته یک انسداد است و این انسداد در منابع طب ایرانی حتما معادل سدشدن کامل فیزیکی نیست، بلکه می تواند معادل کندی و یا ایستایی حرکت باشد.