بررسی قابلیت رقابت سویا در شرایط تداخل با تراکم های مختلف کنجد شیطانی (Cleome viscosa L.): علف هرز مهاجم در استان گلستان

به منظور بررسی قدرت رقابتی سویا (رقم دی پی ایکس) در شرایط تداخل با تراکم های مختلف علف هرز کنجد شیطانی (صفر، 3، 5، 10، 15، 20، 30 و 45 بوته در متر مربع) آزمایشی در سال زراعی 95-1394 در شهرستان کلاله به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد در مراحل اولیه رشد ارتفاع کنجدشیطانی کمتر از سویا بود؛ اما به تدریج ارتفاع آن افزایش و در انتهای فصل رشد، بیش از سویا بود. حداکثر تجمع ماده خشک سویا در رقابت با کنجد شیطانی کاهش یافت. با توجه به مدل برازش یافته، حداکثر تجمع ماده خشک کنجد شیطانی به طور متوسط در 83 روز بعد از کاشت حاصل شد؛ این در حالی بود که حداکثر تجمع ماده خشک سویا بسته به تیمار تداخلی بین 53 تا 60 روز تغییر نمود. با افزایش تراکم علف هرز، حداکثر تجمع ماده خشک سویا در زمان کوتاهتری حاصل شد. حداکثر شاخص سطح برگ سویا در شرایط عدم تداخل 41/6 بود که در 63 روز بعد از کاشت حاصل شد. اما حداکثر شاخص سطح برگ کنجدشیطانی 96/0 بود که در 53 روز بعد از کاشت حاصل گردید. همچنین بیشترین درصد شاخص سطح برگ سویا و کنجد شیطانی به ترتیب در لایه های 20 – 0 و 40 – 20 سانتی متر متمرکز بود که نشان دهنده موفق تر بودن کنجد شیطانی در دریافت نور است. مقدار کاهش عملکرد دانه و بیولوژیک سویا در شرایط ورود اولین بوته علف هرز به ترتیب 39/8 و 94/7 درصد تعیین شد و با افزایش تراکم این علف هرز، عملکرد دانه و بیولوژیک سویا به ترتیب به میزان 42/60 و 52/54 درصد کاهش یافت.