ارایه مدلی برای پیش بینی رقیق شدگی غیر طراحی در معادن زیرزمینی فلزی با لحاظ سیستم های مهندسی سنگ

پدیده اضافه شکست و ریزش سقف و دیواره های کارگاه های استخراج در معادن زیرزمینی، سبب بروز رقیق شدگی غیرطراحی و افت عیار ماده معدنی استخراجی می شود. مکانیزم پیچیده ایجاد رقیق شدگی غیرطراحی که از تاثیر پارامترهای مختلف و اندرکنش بین آن ها حاصل می شود، سبب عدم امکان ارایه مدل پیش بینی رقیق شدگی غیرطراحی با دقت کافی از طریق روش های غیرسیستمی می شود. در این مقاله با استفاده از رویکرد سیستم های مهندسی سنگ که در آن اندرکنش بین پارامترها در نظر گرفته می شود، مدلی با دقت بالا برای این هدف ارایه شده است. به این منظور پس از انتخاب 8 پارامتر، به عنوان مهم ترین پارامترهای موثر در ایجاد رقیق شدگی غیرطراحی، مراحل روش یاد شده شامل تشکیل ماتریس اندرکنش، کدگذاری ماتریس و تشکیل جدول رده بندی، اندیس رقیق شدگی غیرطراحی 24 کارگاه از مجموعه معادن منگنز ونارچ محاسبه شده است. در ادامه با استفاده از سیستم مانیتورینگ فضای حفاری، مقادیر واقعی ترقیق غیرطراحی هر کارگاه اندازه گیری شده و از آنجا مدل پیش بینی رقیق شدگی غیرطراحی بر اساس اندیس رقیق شدگی غیرطراحی به دست آمده است. این مدل که یک رابطه توانی است دارای ضریب تعیین 89/0، ریشه میانگین مربعات خطاها 034/0، میانگین درصد مطلق خطاها 089/0 و درصد واریانس 87 است. در پایان با استفاده از این مدل، مقدار رقیق شدگی غیرطراحی 9 کارگاه جدید (غیر از 24 کارگاه یاد شده) پیش بینی و با مقادیر واقعی اندازه گیری شده، مورد مقایسه قرار گرفت. ضریب تعیین این پیش بینی برابر با 95/0 بود که این نشان دهنده کارآیی بالای مدل و رویکرد سیستمی در پیش بینی رقیق شدگی غیرطراحی کارگاه های استخراج زیرزمینی است.