ارزیابی پایداری ژئومورفولوژی شهری جهت برنامه ریزی و مدیریت توسعه شهر (مطالعه موردی: یزد)

عوارض و پدیده های طبیعی در مکان گزینی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها اثر قاطعی دارند. پدیده های طبیعی گاه به عنوان عوامل مثبت و گاه به عنوان عوامل منفی و بازدارنده عمل می کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت ویژگی های ژئومورفولوژیکی و تعیین پایداری ژئومورفولوژی شهر یزد با استفاده از مدل تحلیل پوشش داده ها است. برای نیل به این اهداف، ابتدا شاخص های ژئومورفولوژیک موثر بر رشد شهر یزد در طی 30 سال (92-1363) که شامل ارتفاع، شیب، جهت، زمین شناسی، مورفولوژی و واحد اراضی است شناسایی و سپس با استفاده پرسش نامه اهمیت آن ها در توسعه شهر مشخص گردید. در تطبیق بامطالعه حاضر، مدل تحلیل پوششی دادها طرح گردیده و کارایی واحدها با استفاده از نرم افزار GAMS محاسبه و واحدهای کارا شناخته شد. جهت تعیین کاراترین واحد از مدل اندرسون- پترسون بهره گرفته شد. بر طبق مدل تحلیل پوششی دادها در طی سال های موردمطالعه (92-1363)، حدود 16% توسعه شهر یزد کاملا کارا است. به عبارتی سال های 1364، 1365، 1384، 1388 و 1392 همواره کارایی صد در صد داشته اند و موقعیت شهر یزد در سال 1365 بر اساس شاخص های ژئومورفولوژی به عنوان پایدارترین واحد شناخته شد و با توسعه غالب شهر یزد به سمت جنوب غربی، میزان کارایی کاهش می یابد. نتایج تحقیق بیان گر آن است که شاخص های شیب، رسوبات دشت دامنه ای و فضاهای مناطق شهری بیش ترین اهمیت را در توسعه شهر یزد دارا می باشند