نقش شرکت نفت انگلیس و ایران درشکل گیری ساختار اجتماعی شرکت شهر مسجدسلیمان 1287-1330

ساختار اجتماعی مسجدسلیمان تا پیش از کشف نفت، از هر لحاظ یک ساختار سنتی و عشیره ای بود. با کشف و استخراج نفت در سال 1287/1908م و در پی آن، مهاجرت نیروی کار به منطقه، یک ساختار اجتماعی نوینی به جای ساختار پیشین حاکم گردید. بر این اساس، پژوهش حاضر به دو روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسناد، تلاش دارد نقش شرکت نفت انگلیس و ایران را در شکل گیری ساختار اجتماعی مسجدسلیمان، در سه محور مورد مطالعه و پژوهش قرار دهد؛ در محور اول، جمعیت و ویژگی های آن، از جمله مهاجرت و احداث منازل شرکتی، در محور دوم، بهداشت و درمان، و در محور سوم، آموزش و پرورش که به دو بخش شرکتی و غیر شرکتی (شهری) تقسیم می گردد، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافته های این پژوهش، حاکی از آن است که به دنبال کشف نفت و مهاجرت نیروی کار به مسجدسلیمان، یک ساختار اجتماعی دو قطبی (شرکتی غیر شرکتی) در این شهر حاکم گردید؛ ولی با گسترش حوزه جغرافیایی شهر و نیاز متقابل هر دو بخش از یکدیگر، به تدریج فاصله این دو بخش از یکدیگر کمتر شد و این شهر، هویت یک شهر متعارف ایرانی را پیدا کرد.