بررسی چگونگی بازتاب عاطفه در زبان غزلیات شمس

بدون بررسی زبان شعر، به ویژه در شعر غنایی که شاعر در آن از خویشتن خویش سخن می گوید، نمی توان پیام شاعر و آنچه را بر او رفته است، به درستی دریافت. اتفاقی که در زبان می افتد، بازتاب اتفاقی است که در وجود شاعر افتاده است؛ چراکه عاطفه و هیجان، همان گونه که بر جسم اثر می گذارد، بر زبان نیز اثر می گذارد. انتخاب واژه ها، ترکیب آنها با یکدیگر و نوع جملاتی که گوینده به کارمی گیرد، حجم گسترده ای از اطلاعات را در دسترس مخاطب قرارمی دهد که عاطفه و هیجان، تنها بخشی از آن است. بخش قابل توجهی از آنچه ما درباره هستی شناسی، فرهنگ، منش، اخلاق و رفتار اجتماعی گویندگان می دانیم، مرهون همین زبان است. علم زبان شناسی، دستور زبان، بلاغت و معنی شناسی؛ همگی ابزارهایی هستند برای دریافت بهتر پیامی که در زبان نهفته است. در این پژوهش، چگونگی بازتاب عواطف و هیجانات مولوی بر زبان شعر او در غزلیات شمس، از سه دیدگاه زبان شناسی، دستور زبان فارسی و معنی شناسی تحلیل و بررسی شده است و نقش عاطفی پیام در شبه جملات و اصوات، نقش ادبی پیام، کاربرد ضمیر و نوع جملاتی که ندای درون شاعر را در معانی ثانوی متجلی ساخته، پژوهیده شده است.