تاثیر گیاه خارخسک بر قدرت باروری مردان: مرور سیستماتیک و متاآنالیز

ناباروری، یکی از مشکلات شایع در سطح جهان است. در کنار توجه اخیر به داروهای مکمل و طب جایگزین برای درمان ناباروی از جمله ناباروری مردان، تاثیر تعدادی از داروهای گیاهی بر پارامترهای اسپرم مورد مطالعه قرار گرفته اند. مرور سیستماتیک و متاآنالیز حاضر با هدف بررسی تاثیر گیاه خارخسک بر قدرت باروری مردان انجام شد. در این مطالعه مرور سیستماتیک پایگاه داده های الکترونیک شامل PubMed، Web of science، google scholar، Scopus، Cochrane، Sid، Magiran و Iranmedex با واژه های Tribulus Terrestris، Fertility، Infertility، Sperm parameters، Oligo Azoospermia و نازایی، ناباروری و خارخسک بدون محدودیت زمان و زبان جستجو شدند. مطالعات منتشر شده تا تاریخ 18 آذر 1396 وارد مطالعه شدند. در پایان 9 مقاله وارد مطالعه شد که 4 مطالعه قابلیت انجام متاآنالیز را داشتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار comprehensive (نسخه 2) انجام شد. برای بررسی سوگیری انتشار از آزمون Egger و برای بررسی همگنی مطالعات از آزمون کوکران و شاخص I2استفاده شد. از مجموع 1075 مقاله به دست آمده، 9 مقاله وارد مطالعه شد که 4 مقاله قابلیت متاآنالیز داشت. ترکیب داده ها نشان داد که استفاده از گیاه خارخسک در مردان با افزایش پارامتر های غلظت اسپرم و بهبود شکل طبیعی اسپرم و تحرک اسپرم همراه است. گیاه خارخسک بر پارامترهای اسپرم و عملکرد جنسی در مردان موثر است و می تواند به عنوان طب مکمل در کنار درمان های دیگر، در افراد مبتلا به ناباروری با علت مردانه استفاده شود.