ارزیابی فازهای پیش از گلدهی حساس به فتوپریود و درجه حرارت در دو واریته محلی زیر سبزه (Cuminum cyminum L.)

به منظور ارزیابی چگونگی فازهای مختلف حساسیت به فتوپریود و درجه حرارت تا پیش از ظهور اولین آغازین چتر در زیره سبز، یک آزمایش متقابل از فتوپریود 8 به 16 ساعت و بلعکس تحت دو درجه حرارت روز به شب 20/10 و 30/20 درجه سانتیگراد با دو توده محلی مشهد و آذرشهر انجام شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و برآورد طول فازهای مختلف از دو مدل الیس و آدامز استفاده شد. نتایج حاصل از هر دو مدل نشان داد احتمال این که بین توده های زیره سبز ایران به لحاظ واکنش به محیط فتونرمال تنوع وجود داشته باشد زیاد است. به عنوان نمونه مشخص شد که حساسیت به فتوپریود در توده آذرشهر بیشتر از توده مشهد می باشد. هم چنین معلوم شد که زمانبندی فازهای مختلف تحت تاثیر درجه حرارت قرار دارد که از جمله عمده ترین منابع خطا در خروجی های مدل های فنولوژی می باشد. رفتار متفاوت فازهای حساس و فازهای غیر حساس به فتوپریود در هر دو مدل در قبال درجه حرارت تاییدی است بر فرضیات موجود در خصوص نقش گروه های ژنی مختلف با درجه حرارت های کاردینال متفاوت در کل فرآیند نمو، مشخص شد که حساسیت به درجه حرارت ژن های فتوپریودی در توده آذرشهر بیشتر از توده مشهد می باشد. نتایج این تحقیق امکان آزمون فرضیات مربوط به رفتار موجبیتی سیستم نموی را در زیر سبز فراهم می آورد. علاوه بر این با درک بهتر زمانبندی تغییرات حساسیت به فتوپریود و درجه حرارت می توان صحت تخمین های مدل فنولوژی را بهبود بخشید.