مدل تعیین شایستگی مراتع برای چرای گوسفند با استفاده از GIS (مطالعه موردی: منطقه طالقان)

تعیین شایستگی مرتع از موارد مهم در مدیریت آن به شمار می رود و شناخت عوامل موثر بر آن اهمیت دارد. از آنجایی که تقریبا همه اجزای اکوسیستم مرتعی در تعیین شایستگی تاثیر می گذارند و بررسی همه این عوامل امکان پذیر نیست، در این تحقیق عوامل فیزیکی و پوشش گیاهی مورد توجه قرار گرفتند. سه مدل تولید علوفه، منابع آب و حساسیت به فرسایش اجزای مدل اصلی را تشکیل می دهند. این تحقیق با استفاده از روش فائو در بررسی و تعیین توانایی اراضی در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) در منطقه ای با وسعت 12/37977 هکتار و در موقعیت جغرافیایی ̋43، ́36، ̊50 تا ̋20، ́53، ̊50 طول شرقی و ̋19، ́5، ̊36 تا ̋19، ́19، ̊36 عرض شمالی در بخش میانی حوزه آبخیز طالقان (90کیلومتری شمال غرب تهران) به اجرا درآمده است.
نتایج حاصل از مدل نهایی شایستگی مرتع نشان می دهد که از میان خصوصیات فیزیکی، شیب، حساسیت سنگ و خاک به فرسایش و ارتفاع و از میان خصوصیات پوشش گیاهی، درصد پوشش گیاهی، تولید علوفه، ترکیب گیاهی، وضعیت و گرایش مرتع به صورت توامان در تعیین شایستگی مراتع منطقه تاثیر دارند. محدود کننده ترین عوامل در تعیین شایستگی مراتع منطقه، شیب زیاد، تبدیل مرتع به دیمزارو رها کردن آن، چرای زودرس، وجود سنگ های حساس به فرسایش و کم بودن درصد پوشش گیاهی اند. از سوی دیگر زیاد بودن پوشش سطحی شامل پوشش گیاهی، سنگ و سنگریزه، تعدد منابع آب دایمی، پراکنش مناسب منابع آب و حضور گیاهان چند ساله از جمله عوامل موثر در افزایش درجه شایستگی مراتع منطقه به حساب می آیند.