حیله تمثل

این مقاله به بررسی نقش فرهنگی کاروان سرا (شامل همة ابنیة مربوط به سفر، مانند دیر و رباط و منزل و سرا) و بعضی از متعلقات سفر در ادبیات فارسی اختصاص دارد، خصوصا آثار منظوم. پس از مقدمه ای در باب کاروان سرا، بحث صورت و معنا طرح و به ارزشهای آنها در معماری اشاره شده است. مقاله با بحث نقش و ویژگی های زبان فارسی در حفظ مواریث فرهنگی ایران در گذر تاریخ و نیز موضوع «تمثیل» ادامه یافته است. سپس شواهدی از تمثیلات دنیا، به ویژه سفر و متعلقات آن (راه وکاروان سرا و...)، ذیل این عناوین ذکر و بررسی شده است: صفت بی عهدی دنیا، خراب آباد، سرای غرور، سرای سپنج، سرای گذر، تشبیه زندگی به راه، منزلگه دنیا، مسافران عالم.