ارزیابی پیش بینی باران با بکارگیری تکنیک SARIMAدر استان گلستان

در عصر کنونی محدودیت منابع آبی جهت تامین آب مورد نیاز کشاورزی و غیرکشاورزی موجب بروز مشکلات عمده ای شده است و باران به عنوان یکی از مهمترین منابع آبی موجود محسوب می شود. بنابراین، پیش بینی و برآورد نزولات جوی برای هر منطقه و آبخیز به عنوان یکی از مهمترین پارامترهای اقلیمی در استفاده بهینه از منابع آبی محسوب می گردد. برای پیش بینی باران می توان از سری های زمانی استفاده نمود. هدف از انجام این تحقیق بررسی مناسب ترین مدل برآورد باران می باشد، بطوری که با بکارگیری باران های 10 روزه و ماهانه دوره 26 ساله (78-1353) و پس از تعیین پارامترهای مدل غیر فصلی و فصلی مدل SARIMA و با استفاده از نرم افزار MINITAB مقادیر باران 10 روزه، ماهانه چهار سال آخر دوره (82-1379) در ایستگاه های فاضل آباد (با اقلیم مرطوب)، گرگان (با اقلیم نیمه مرطوب)، مراوه تپه (با اقلیم نیمه خشک) و ترشکلی (با اقلیم خشک) واقع در استان گلستان تخمین زده شدند. سپس مقادیر باران ماهانه پیش بینی شده بر اساس بهترین توزیع آماری به باران های 10 روزه تقسیم و از جمع باران های 10روزه هرسال، باران سالانه محاسبه گردید. با مقایسه مقادیر برآوردی باران 10 روزه، ماهانه و سالانه با مقادیر واقعی متناظر نتیجه شد برای پیش بینی باران فقط در مقیاس 10روزه استفاده از باران های 10روزه و در مقیاس ماهانه و سالانه روش استفاده از داده های ماهانه از دقت بیشتری برخوردار هستند. اما در مطالعات باید هر سه مقیاس در نظر گرفته شود، بنابراین پس از بررسی های لازم برای برآورد باران های 10 روزه توصیه می شود، در ابتدا با استفاده از داده های مشاهداتی باران ماهانه، مقادیر باران ماهانه برآورد شده، سپس این مقادیر پیش بینی شده براساس الگوی باران های 10روزه پیش بینی شده (با استفاده از باران های 10 روزه) خرد شوند، تا تخمین بارندگی از دقت بیشتری برخوردار باشد.