مطالعه تاثیر مقادیر و تفسیط کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف برنج

• حسین کاظمی پشت مساری، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مازند ران • همت ا.. پیرد شتی، استاد یار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه عالی علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری• محمد علی بهمنیار، د انشیار گروه خاکشناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری • مرتضی نصیری، مربی موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازند ران، آملتاریخ در یافت: بهمن ماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 hossein_k_p@yahoo.com E-mail:چکید هبه منظور مطالعه اثر مقاد یر مختلف کود نیتروژن و تقسیط آن بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف برنج، آزمایش مزرعه ای در سال زراعی 1384 در موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازند ران (آمل) - اجراء شد. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با سه عامل، مقاد یر کود نیتروژن (100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل اصلی، تقسیط کود نیتروژن به نسبت های متغیر در مراحل کاشت، پنجه زنی و خوشه رفتن به ترتیب شامل S1و(50%، 25% و 25%)، S2و (25 %، 50 % و 25%) و S3و (25%، 25% و 50%) عامل فرعی و رقم (طارم، شفق و هیبرید GRH1) به عنوان عامل فرعی فرعی انجام گرفت. نتایج نشان د اد که مقاد یر مختلف کود نیتروژن بر صفاتی مانند عملکرد د انه، تعد اد د انه در خوشه، تعد اد د انه پر در خوشه، شاخص برد اشت، تعد اد پنجه بارور و کل ماده خشک اثر معنی د اری د اشته و بین ارقام در همه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی د اری وجود د ارد. همچنین سطوح مختلف تقسیط کود نیتروژن در کلیه صفات بجز کل ماده خشک (بیوماس) تفاوت معنی د اری ند اشت. به طور کلی در بین ارقام شفق بیشترین عملکرد د انه را به خود اختصاص د اد در حالیکه برنج هیبرید GRH1د ر این آزمایش به علت داشتن تعد اد د انه پوک بیشتر در خوشه دارای عملکرد کمتری نسبت به شفق بود و در صفاتی مانند تعد اد پنجه بارور و تعد اد د انه در خوشه بالاتر از دو رقم دیگر قرار گرفت. رقم طارم دارای کمترین مقدار عملکرد بود. در بین صفات مورد مطالعه شاخص برد اشت و تعد اد د انه در خوشه بیشترین همبستگی را با عملکرد د انه داشتند. اثرات متقابل رقم در تقسیط برای صفات عملکرد، کل ماده خشک و تعد اد د انه پوک در سطح 1% معنی دار گردید بد ین صورت که بیشترین مقدار عملکرد در تیمار تقسیط نوع اول و رقم شفق مشاهده شد.