بررسی اقتصادی امکان استفاده از روش های نوین عرضه و تقاضای آب در بخش کشاورزی: مطالعه موردی مناطق پسته کاری شهرستان رفسنجان

• محمد عبد الهی عزت آباد ی، استاد یار پژوهش موسسه تحقیقات پسته کشور• امان الله جوانشاه، استاد یار پژوهش موسسه تحقیقات پسته کشورتاریخ دریافت: ارد یبهشت ماه 1384 تاریخ پذیرش: مهرماه 1385 Email: abdolahiez@yahoo.comچکیدهعدم تعاد ل بین عرضه و تقاضای آب کشاورزی در مناطق پسته کاری ایران، به ویژه شهرستان رفسنجان به وضوح قابل د رک است. با وجود کمبود و محد ود یت منابع آب، به علت ارزش اقتصادی بالا، مصرف این نهاد ه کشاورزی بسیار بالا می باشد. این عدم تعاد ل باعث تخریب منابع آب، افت آب های زیرزمینی و کاهش کیفیت این منابع شده است. برای حل این مشکل بایستی عرضه آب را افزایش داده و تقاضا را کم نمود و در نهایت این دو را به هم نزد یک کرد. در این مطالعه با استفاده از روش های اقتصاد مهند سی و بودجه بندی گزینه های جدید در دو سمت عرضه و تقاضای آب مورد بررسی اقتصادی قرار گرفت. نتایج نشان د اد که استفاده از گزینه های جدید چون انتقال آب کارون و آب شیرین کن در سمت عرضه و سیستم های آبیاری تحت فشار در سمت تقاضا به علت هزینه های بالا مورد استقبال کشاورزان قرار نگرفته و نمی گیرد. لذا جهت تغییر این شرایط و افزایش تقاضا برای سیستم های نوین عرضه و تقاضای آب در منطقه رفسنجان بایستی: 1- با به کارگیری سازمان ها و قوانین مناسب، هزینه تمام شده بهره برد اری از روش های سنتی را افزایش د اد. 2- با تحقیقات و استفاده از تکنولوژی های مناسب، هزینه تولید و مصرف آب را در گزینه های جدید کاهش د اد. 3- با ارائه قوانین، برنامه ها و سازمان های مناسب، دوره تصمیم گیری و دوره احساس کمبود آب را به هم نزد یک نموده و نتیجه آن یعنی ارزش واقعی آب را به عنوان معیار مباد له آب در منطقه قرار د اد.