اندازه گیری حداقل معاش با استفاده از سیستم مخارج خطی: مورد استان ایلام در طی دو برنامه

تعاریف مختلف و متعددی از مفهوم فقر وجود دارد که از نظر روش شناختی دارای ماهیت بسیار متفاوت می باشند. و بدین روی روش های متفاوتی برای اندازه گیری حداقل معاش را امکان پذیر می کند. در این پژوهش حداقل معاش مناطق شهری استان ایلام به همراه شاخص های مربوطه اندازه گیری، بررسی و تفسیر می شوند. بر همین اساس خط فقر نسبی عبارت است از«عدم توانایی خانوارها در تامین یک سطح معین از استانداردهای زندگی که در جامعه ی فعلی لازم و مطلوب تشخیص داده می شود». برای بررسی سطح استاندارد زندگی از مولفه های هشت گروه عمده ی کالایی شامل خوراکی ها، پوشاک، مسکن، لوازم و اثاثه، بهداشت و درمان، حمل ونقل، تفریح و تحصیل و گروه متفرقه به همراه شاخص قیمت آنها که توسط مرکز آمار ایران منتشر می شود استفاده کرده ایم. در تعیین حداقل معاش از تابع تقاضای سیستم مخارج خطی استفاده می شود که بر اساس آن حداقل معاش برای سال 1374 معادل500/460/6 ریال بوده که در سال1383 به رقم 271/287/27ریال رسیده است با توجه به حداقل معاش محاسبه شده، شاخص نسبت شمار، نسبت شکاف درآمدی، نابرابری درآمد بین فقرا و کاکوانی نیز طی سال های 1374 تا 1383 محاسبه شداند. بر این اساس شاخص های مذکور در سال 1374 به ترتیب معادل 52%، 39%، 33%، 17% بوده که در سال 83 به ترتیب به 17%، 33%، 16%، 3% رسیده است. وضعیت و روند حرکت این شاخص ها نشان دهنده ی بهبود وضعیت فقر و فقرا طی دوره ی مذکور می باشد. هم چنین با مقایسه ی سال های برنامه ی دوم توسعه (78 – 74) با سال های برنامه ی سوم (83 – 79) در می یابیم که وضعیت فقر طی برنامه ی سوم توسعه نسبت به برنامه ی دوم توسعه بسیار بهتر است این امر از شاخص ها نتیجه می شود هر چند که حداقل معاش در برنامه ی سوم توسعه نسبت به برنامه ی دوم افزایش یافته است.