بررسی زیستگاه های کژد م Hemiscorpius lepturus در استان خوزستان

روح الله دهقانی، د انشیار دانشگاه علوم پزشکی کاشانشهلا بیگدلی، مرکز بهداشت استان خوزستان – اداره مبارزه با بیماری ها چکید هکژد م گاد یم Hemiscorpius lepturus، یکی از کژد م های خطرناک ایران محسوب می گردد. این کژد م در استان های گرم و مرطوب جنوبی به ویژه در خوزستان و هرمزگان سالانه مسئول گزش تعد اد زیاد ی از افراد بود ه، که پی آمد آن بروز عوارض بالینی خطرناک و مرگ می باشد. با توجه به اهمیت گزش کژد م گاد یم به عنوان مشکل پزشکی و بهداشتی، مطالعه حاضر به منظور شناسائی زیستگاه های این کژد م انجام گردید. این پژوهش به روش توصیفی انجام گرفت. نمونه گیری از 16 مکان در استان خوزستان با روش سر شماری انجام گرفت. در طول 16 بار نمونه گیری در ماه های شهریور، مهر، آبان، بهمن، اسفند و فرورد ین و ارد یبهشت سال های 82-1381، روش های نمونه گیری، استفاده از نور سیاه (Black light)، جابجایی سنگ ها (Rock – rolling و)، حفاری و تخریب د یوار های قد یمی گلی و ریختن آب در سوراخ کژد م ها، بکار گرفته شد. از 16 مکان در مجموع 236 نمونه کژد م Hemiscorpius lepturus، صید گردید. میانگین تعد اد کژد م صید شده در هر بار نمونه گیری 33/39 نمونه بود. زیستگاه کژد م Hemiscorpius lepturus شکاف ها و سوراخ های موجود در زیر سنگ ها، زیر پوسته د رختان، در داخل شکاف های جد اول باغچه ها، زیر مصالح ساختمانی، زیر لشمه ها، داخل سله ها و سوراخ های د یوارهای قد یمی و گلی نم دار بود. در مناطق سنگلاخی و سنگ دار و با روش جابجائی سنگ ها Rock – rolling تعد اد بیشتری صید گردید به نطر می رسد کژد م Hemiscorpius lepturus بیشتر سنگ دوست Lithophilic و نم دوست Hygrophilic است.