ارزش های زیست محیطی و آسیب شناسی پارک ملی خبر

پارک ملی خبر و پناهگاه حیات وحش روچون مجموعا به مساحت 178105هکتار در جنوب غربی استان کرمان واقع شده و از سال 1350 تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارند. به منظور تضمین تداوم حفاظت پایدار ضرورت دارد که آسیب شناسی حفاظت صورت گیرد. هدف این مقاله شناخت توانمندی ها و ارزش های زیست محیطی منطقه و بررسی عوامل آسیب رسان به آن ارزش ها و ارائه تحلیلی از آسیب شناسی منطقه می باشد. نگارنده با انجام بازدید میدانی گسترده طی 10سال اخیر توانسته اطلاعات لازم را جمع آوری و تجزیه و تحلیل نماید. توانمندی های زیستی منطقه از چهار جنبه پژوهشی، آموزشی، گردشگری و حفاظتی ارائه شده است. سپس تهدیدهای بالفعل و بالقوه آن ارزش ها در دو دسته تهدیدهای طبیعی و انسانی مشخص و تقسیم بندی شده است. وجود پنج رویشگاه، 471 گونه گیاهی، تاثیرپذیری از دو ناحیه رویشی ایران- تورانی و صحرا-سندی و ناحیه اکوتونی، حضور گونه های نادر گیاهی زیتون وحشی، انار شیطان، استبرق، سیاچوب، شغین، ارس و کنارک و گونه های کمیاب جانوری چون جبیر و فراهم بودن شرایط حضور گونه های نادر خرس سیاه آسیایی و یوزپلنگ؛ 75 گونه پرنده از جمله هوبره و جیرفتی، وجود غارهای شب پره و طرنگ و قلعه های قدیمی کهت وخبر و قله های بلند چاه برف، برج شوم و سریتو برخی از ارزش های زیست محیطی منطقه محسوب می شوند. از آن سو تهدیدهایی چون آسیب پذیری در برابر آتش سوزی، حضور آفات و بیماری های گیاهی و جانوری، خشکسالی های پیاپی، وجود مالکیت های پراکنده داخل پارک که تکلیف آنها روشن نشده، جمع آوری محصولات گیاهی به صورت کنترل نشده، اصرار بر ایجاد تله کابین روی کوه خبر و انقطاع فرهنگی بین دو نسل محیط بان از جمله تهدیدها محسوب می شوند.
تاکید بر انجام پژوهش های درازمدت و هدفمند، فراهم آوردن منابع آموزشی متناسب با گروه های بازدیدکننده، توسعه هدفدار و آگاهانه توریسم تجهیز پاسگاه های محیط بانی، تامین مادی و معنوی محیط بانان، تعیین تکلیف آبادی های داخل محدوده پارک ملی و برنامه ریزی جهت انتقال تجربیات نسل اول محیط بان به نسل دوم از جمله راهکارهای اساسی جهت کاهش آسیب های وارده به منطقه و تضمین حفاظت پایدار آن می باشند.