بررسی میزان تعرق در چند گونه مرتعی

سید حمید رضا صاد قی، د انشیار گروه مهند سی آبخیزد اری. دانشکده منابع طبیعی وعلوم د ریایی. دانشگاه تربیت مد رسناهید رحیم زاد ه هلق، د انش آموخته کارشناسی ارشد مرتع د اری. دانشکده منابع طبیعی و علومد ریایی. دانشگاه تربیت مد رسبه منظور بررسی میزان تعرق در گونه های مرتعی Agropyron intermedium، Bromus inermis، Agropyron elengutum، Festuca ovina و Vicia vilocea بذرهای گونه های مذکور در پنج تکرار در گلد ان های کوچک با اندازه سطح فوقانی 27 / 50 سانتی مترمربع کاشته شده و در شرایط نسبتا طبیعی در مجاورت پنج عد د گلد ان شاهد در محل دانشکده منابع طبیعی و علوم د ریایی دانشگاه تربیت مد رس نگهد اری شد ند. اندازه گیری تعرق گونه های مذکور از طریق وزنی و با توجه به مقاد یر آبیاری انجام شده و همچنین تبخیر بعمل آمده از گلد ان های فاقد گیاه به مد ت 33 روز طی بهار 1383 و با ترازوی با د قت یک د ه هزارم انجام شد. بررسی تغییرات مقاد یر تعرق انجام شده توسط گونه های مورد مطالعه، اختلافات بین آن ها و همچنین تاثیرپذیری تعرق از عوامل رطوبت و درجه حرارت هوا به ترتیب با استفاده از نرم افزارExcel، تجزیه واریانس و آزمون د انکن و ارتباط رگرسیونی در نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج بد ست آمده از تحقیق مؤید وجود تغییرات در طول دوره و اختلافات معنی دار به ازای هر پایه گیاهی و ماده خشک گونه های مورد مطالعه بود ه به نحوی که بیشترین و کمترین تعرق به ترتیب مربوط به Agropyron intermedium و Bromus inermis با مقاد یر 75 / 59 و 22 / 31 میلی لیتر بر گرم ماده خشک در طول دوره مورد مطالعه بود ه و طبعا پایین ترین و بالاترین بازدهی در سطح اختلاف معنی دار 1% را داشته اند. نتایج رگرسیون های برازش داده شده به داده های تعرق، رطوبت و درجه حرارت هوا نیز عموما بر ارتباط خطی آن ها و تاثیر بیشتر رطوبت در کنترل تعرق در رابطه با گونه های مورد مطالعه و منطقه تحت بررسی د لالت د اشته است. استفاده از نتایج این ارزیابی امکان تعیین نیاز آبی اکوسیستم های مرتعی تحت عملیات اصلاحی را فراهم آورد ه و طبعا زمینه ساز انتخاب روش های مناسب اصلاحی و توسعه ای و همچنین انتخاب گونه مناسب مرتعی خواهد بود.