رابطه دولت و سازمان های غیر دولتی زنان در ایران

رشد کمی سازمان های غیر دولتی زنان در دهه 1370 خورشیدی، پدیده ای است که رابطه دولت و این سازمان ها را تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به تاکید قانون اساسی، برنامه های توسعه، گروه های سیاسی و اجتماعی و نخبگان فکری جامعه بر اهمیت موضوع، رشد کمی این سازمان ها، دلالت بر گسترش کیفی سازمان های غیردولتی ندارد. بررسی آسیب شناسانه این رابطه بر چهار محور همکاری، تعارض، تکمیل و تخاصم، ظرفیت و امکان توانمندسازی افراد در درون این سازمان ها را نشان می دهد. از یک سو دستگاه های مختلف اجرایی دولت، به دنبال قانونمندکردن امور نظارت بر این سازمان ها هستند و از سوی دیگر گروه های اجتماعی و نخبگان فکری معتقدند، دولت نباید به ایجاد تشکل های مردمی مبادرت ورزد، چرا که انجام این کار توان و ظرفیت این سازمان ها را به تدریج تحلیل می برد. همین امر نشان می دهد که تعیین نسبت بهینه رابطه دولت و سازمان های غیردولتی زنان اهمیت بسزایی دارد. این مقاله به بررسی این رابطه می پردازد تا مشخص شود آسیب های این رابطه کدامند و بر اساس چه محوری می توان رابطه ای بهینه را سامان داد تا سازمان های غیر دولتی زنان بتوانند در آن موقعیت، شرایط اجتماعی - اقتصادی زنان را بهبود بخشند. بر این اساس، نتایج بحث های گروه متمرکز با نوع گروه های متفاوت در تهران و شهرستان ها، راهکارهای میان مدتی را در قبال رابطه دولت و سازمان های غیردولتی زنان ارائه داده است. این برنامه با ارائه توصیه هایی، می تواند به مثابه یک زمینه عملی کار میان مدت، تعاون و تشریک مساعی دولت و سازمان های غیردولتی زنان را بهبود بخشد. استمرار رابطه فعلی احتمالا فعالیت ها را محدود و در تغییر ساختاری مسائل زنان نقش چندانی ایفا نخواهد کرد؛ ضمن آنکه تاکیدات قانون اساسی و برنامه های توسعه به مشارکت سازمان یافته زنان در برنامه ها، بی توجه باقی می مانند.