تعیین ایمنی ضد دیفتری و ضد کزاز در جفت مادر و شیرخوار 2 ماهه و سنجش نقش آنتی بادی مادری در پاسخ ایمنی شیرخوار به واکسن های دیفتری و کزاز

ایمن سازی مادران برعلیه عفونت های خاص در ایام بارداری سبب ایجاد ایمنی شیرخوار در مقابل کسب آن عفونت ها می شود.
سنجش وضعیت ایمنی ضددیفتری و کزاز جفت های مادر و کودک 2 ماهه مراجعه کننده برای انجام واکسیناسیون مرسوم کشوری و نقش ایمن سازی ضددیفتری-کزاز دوران بارداری مادر برآن، ارزیابی نقش واکسیناسیون مادر بر توان ایمنی زایی واکسن حاوی توکسیوئید دیفتری-کزاز در شیرخواران و تعیین نسبت مادرانی که برنامه ملی واکسیناسیون دوران بارداری را رعایت نکرده اند.
از 110 جفت مادر و کودک 2 ماهه به ظاهر سالم آنها، قبل ازدریافت اولین دوز واکسن دیفتری، کزاز و سیاه سرفه "DTwP" و نیز از کودکان 8-4 هفته پس از تجویز سومین دوز واکسن، نمونه خون تهیه و تیتر آنتی بادی های ضددیفتری و ضدکزاز با روش ELISA کمی اندازه گیری شد. سابقه واکسیناسیون ضد دیفتری-کزاز مادران (dT) در دوران بارداری ثبت و بر اساس آن مادران و کودکان آنان به دو گروه واکسن مثبت و واکسن منفی تقسیم شدند. میانگین تیتر آنتی بادی های ضدکزاز و دیفتری در دو گروه از مادران و شیرخواران 2 ماهه آنان محاسبه و با روش آماری Paired t-test مقایسه شد و همچنین میانگین تیتر آنتی بادی های حاصل از تجویز 3 دوز واکسن دو گروه از کودکان اندازه گیری و با روش آماری فوق مقایسه شد.
تعداد 22 نفر(20٪) از 110 مادر دردوران بارداری واکسینه نشده بودند. تمام مادران واکسینه شده بر علیه دیفتری و کزاز ایمنی سرمی داشتند ولی از 22 مادر واکسینه نشده تعداد 6 مادر (2/27%) به دیفتری و 1 نفر (5/4%)به کزاز حساس بودند. در بررسی وضعیت ایمنی شیرخواران 2 ماهه، نسبت افراد ایمن بر علیه دیفتری و کزاز در گروه کودکان متولد شده از مادران واکسینه شده به طور معنی داری بیش از کودکان گروه دیگر بوده است.
میانگین تیتر آنتی بادی های ضددیفتری و کزاز در مادران واکسینه شده و شیرخواران 2 ماهه آنان به طور معنی داری بیشتر از گروه واکسینه نشده بوده است. میانگین تیترآنتی بادی بر علیه دیفتری در مادران واکسینه شده و شیرخواران در مقابل مادران واکسینه نشده و کودکان آنان به ترتیب:IU/ml (26/0SD) 78/0 در مقابل (18/0SD) 31/0، 000/0=p و(33/0SD) 50/0 در مقابل (15/0SD) 17/0، 000/0=p وبر علیه کزاز به ترتیب (23/1SD) 95/1 در مقابل (45/0SD) 51/0، 000/0=p و (23/1SD) 16/1 در مقابل (25/0SD) 31/0، 000/0=p بوده است.
تمام کودکان پس از دریافت 3 دوز واکسن DTwP ایمنی کامل بر علیه عفونت های فوق کسب کرده و آنتی بادی مادری، مهاری بر پاسخ ایمنی آنان نداشته است.
براساس نتایج مطالعه حاضر، به دلیل عدم کفایت پوشش کافی واکسیناسیون dT در دوران بارداری، کوشش بیشتر برای ارتقای سطح پوشش واکسیناسیون برای حفاظت مناسب تر مادران و شیرخواران توصیه می شود. همچنین اجزای توکسوئید دیفتری و کزاز موجود در واکسن DTwP مصرفی کشور از توان ایمنی زایی بسیار مناسبی برخوردار بوده و آنتی بادی مادری اثر مهاری در پاسخ ایمنی شیرخوار به واکسن DTwP نداشته است.