تنوع گونه ای شکارگرهای Heteroptera و تغییرات دوره ای جمعیت آنها در مزارع برنج مازندران

سن های شکارگر (Heteroptera) از جمله دشمنان طبیعی کارآمد در اغلب اکوسیستم های زراعی می باشند که نقش بسیار مهمی در برنامه های کنترل بیولوژیک و طبیعت دارند. بر این اساس و با توجه به اهمیت برنج به عنوان یک محصول غذایی اساسی در ایران و نیز وجود طیف وسیعی از انواع آفات در مزارع برنج شمال ایران، تنوع گونه ای و تغییرات جمعیت این گروه از شکارگران در مزارع برنج مازندران طی سال های 1384 و 1385 بررسی شد. بر اساس نتایج این پژوهش، بیست گونه سن شکارگر از مزارع برنج مازندران جمع آوری گردید که از این میان هشت گونه شامل Oncocephalus pilicornis Reuter، Oncocephalus plumicornis (Germar)، Reduvius pallipes Klug، Rhynocoris iracundus (Poda) و Coranus cf. niger Rambur از خانواده ی Reduviidae و گونه های Stenodema calcaratum (Fieb.)، Orthotylus flavosparsus (C.Sahlb.) از خانواده ی Miridae و گونه یBrachynema puncticornis Rt. از خانواده ی Pentatomidae گزارش جدیدی برای فون ایران می باشند. نتایج بررسی های مربوط به فراوانی دوره ای جمعیت سن های شکارگر در مزارع برنج نشان داد که انبوهی جمعیت این شکارگران در طول فصل زراعی به طور تدریجی در حال افزایش است ولی مصرف حشره کش ها موجب ایجاد تلفات شدیدی در جمعیت آنها می گردد. همچنین نتایج نمونه برداری ها از تغییرات جمعیت سن های شکارگر در ساعات مختلف روز نشان داد که حداکثر فعالیت روزانه این حشرات در حدود ساعات 10 صبح و حدود 18 عصر صورت می گیرد و این شکارگران در ساعات 12 الی 16 بعد از ظهر به دلیل گرما و رطوبت بالای مزارع برنج به زیر بوته ها و نیز لابلای علف های هرز حاشیه ی مزارع پناه می برند. نتایج بررسی های مربوط به تراکم جمعیت سن های شکارگر روی سه رقم فجر، خزر و نعمت نشان داد که بالاترین تراکم سن ها روی رقم فجر بدست آمد و اختلاف معنی داری بین دو رقم خزر و نعمت مشاهده نگردید. با توجه به اینکه رقم فجر جزو ارقام حساس برنج به کرم ساقه خوار برنج محسوب می شود و تراکم جمعیت آفت روی آن بیشتر از سایر ارقام می باشد، به همین دلیل جمعیت بالاتری از سن های شکارگر به جهت فراوانی طعمه روی این رقم مشاهده گردید.