آداب و اخلاق سلوک صادقین

ضرورت رعایت آداب و اخلاق در مراحل گوناگون زندگی بر کسی پوشیده نیست؛ چرا که سعادت دنیا و آخرت بشر در گرو متخلق بودن به اخلاق الاهی و انسانی است. در اهمیت مکارم اخلاق همین بس که پیامبر اکرم هدف از رسالت خویش را تکمیل مکارم اخلاق بشر بیان فرمود: «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق». این مسئله در هر حوزه ای از زندگی انسان جهت رسیدن به هدف نهایی، نقش اساسی دارد. رعایت اخلاق و آداب، از زندگی مادی و روزمره تا سیر و سلوک عملی و عرفانی مطرح است. از این رو سیر و سلوک که خود یک الگوی مهم در راه الاهی شدن است، نیز از این امر مستثنا نیست. حقیقت سیر و سلوک الی الله ، همان بندگی در برابر معبود و مولا است و مراحل گوناگون سیر و سلوک چیزی بیش از معرفی مقاطعی از درجه های بندگی نیست. در این مقاله در صدد تبیین مسئله اخلاق و آداب سیر و سلوک صادقین است. همان گونه که به طور تفصیلی خواهیم گفت، اخلاق، غیر از عرفان عملی و غیر از سیر و سلوک است و مقام ها و حالت های سیر و سلوک نیز با بایدها و نبایدهای اخلاقی متفاوت است؛ از این رو پس از مفهوم شناسی و تبیین تفاوت ها، اخلاق و آداب لازم در سیر و سلوک؛ مانند: رعایت کامل شرع مقدس اسلام، داشتن استاد، معلم و... مطرح خواهد شد.