شناسایی مخمرهای بیماری زای جدا شده از عفونت های قارچی ناخن در تهران با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز و برش آنزیمی

عفونت قارچی ناخن (اونیکومایکوزیس) بیماری شایعی در همه جوامع است و حدود 50 درصد بیماری های ناخن را تشکیل می دهد. مخمرها از جمله عوامل مهم بروز این عفونت ها هستند. شناسایی گونه های مخمری عامل، از نقطه نظر همه گیری شناسی و نیز از لحاظ انتخاب درمان مناسب، اهمیت دارد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی دقیق گونه مخمرهای بیماری زای جدا شده از عفونت های قارچی ناخن درسطح گونه به وسیله روش های مبتنی بر DNA است.
مخمرهای جدا شده از ضایعات ناخن با توجه به ویژگی های ریخت شناسی آن ها شناسایی اولیه شدند. برای تعیین هویت مخمرها در سطح گونه، DNA هر نمونه با استفاده از روش جوشاندن استخراج و ناحیه ITS موجود در DNA ریبوزومی به کمک واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) تقویت شد. قطعه تکثیر شده به کمک آنزیم محدودالاثر MspI هضم اندونوکلئازی شد و ماهیت هر مخمر با توجه به تفاوت الگوی الکتروفورزی هر گونه تعیین شد. در این مطالعه پروفایل آنزیمی جدیدی برای افتراق نهایی کاندیدا آلبیکنس و کاندیدا دابلینینسیس به کار رفت. تعداد معدودی از مخمرها نیز به روش تعیین توالی ناحیه ITS شناسایی شدند.
کاندیدا آلبیکنس به میزان 6/45 درصد شایع ترین گونه و سایر گونه های شایع غیر آلبیکنس شامل کاندیدا پاراپسیلوزیس با میزان 5/22 درصد و کاندیدا تروپیکالیس با میزان 8/21 درصد بودند. گونه های کمتر شایع مربوط به کاندیدا گلابراتا، کاندیدا کروزئی، کاندیدا کفیر، کلاویسپس لوزیتانیا، کاندیدا گیلرموندی و مچنیکوویا پولچریما به ترتیب با میزان شیوع 72/2 درصد، 2 درصد، 36/1 درصد، 36/1 درصد، 68/0 درصد و 68/0 درصد بود. در بین ایزوله های شناسایی شده تحت عنوان کاندیدا آلبیکنس در این مطالعه هیچ مورد کاندیدا دابلینینسیس مشاهده نشد. دو نمونه (36/1 درصد) مربوط به جنس تریکوسپورون نیز تعیین هویت شد. بیشترین شیوع اونیکومایکوزیس در این مطالعه مربوط به گروه سنی 40 تا 70 سال و اکثریت نمونه ها مربوط به زنان (اونیکومایکوزیس ناخن های دست) با شیوع 2/83 درصد بود.
با وجودی که گونه آلبیکنس همچنان شایع ترین گونه جدا شده از ضایعات این بیماری است؛ اما افزایش موارد جداسازی گونه های غیر آلبیکنس از ضایعات اونیکومایکوزیس قابل توجه است. این مطالعه نشان داد که برای شناسایی برخی از گونه ها، روش های معمول فنوتیپی برای شناسایی مخمرها کفایت نمی کند و استفاده از روش مولکولی PCR-RFLP می تواند دامنه شناسایی مخمرها را تا سطح 98 درصد افزایش دهد. برای شناسایی باقیمانده گونه ها می توان از روش های گران تری نظیر تعیین توالی ژن مورد نظر استفاده نمود.