تاثیر طب سنتی بر اخلاق اسلامی

مقاله ی حاضر اشاره به روش اخلاقی حکمای اسلامی چون فارابی، ابن سینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی، نراقی ها و دیگران دارد که در کتاب های اخلاقی خویش روش تهذیب نفس را با روشی طبی بیان کرده اند که متاثر از طب سنتی است. همان طور که در علم طب برای بدن دو حالت صحت و مرض وجود دارد و ملاک صحت، اعتدال مزاج و ملاک مرض، خروج از اعتدال است، در علم اخلاق نیز برای روح دو حالت صحت و مرض در نظر گرفته می شود که ملاک صحت و سلامت روح، اعتدال قوای نفس و ملاک مرض خروج از اعتدال به جانب افراط و تفریط است. از اعتدال قوای نفس فضایل اخلاقی و از افراط و تفریط آن ها رذایل اخلاقی پدید می آید. همان طور که طبیب ابتدا با شرح حال گرفتن از مریض در صدد تشخیص بیماری، علل و اسباب آن بر می آید، عالم اخلاق نیز این مراحل را برای درمان مرض روحی طی می کند. همان طور که در طب مراحل مختلف معالجه از طریق غذا، دارو، پادزهر و جراحی وجود دارد، در اخلاق نیز این مراحل وجود دارد. همان طور که طبیب برای درمان بیماری دارویی را تجویز می کند که ضد بیماری است در اخلاق نیز برای درمان رذایل اخلاقی، عملی تجویز می شود که ضد آن رذایل است.