کیخسرو در آئینه ی فرهنگ و ادب ایران

کیخسرو یکی از محبوب ترین و مشهورترین شخصیت های اسطوره ای، حماسی و فولکلوریک ایران است. سرگذشت وی در متون مذهبی زرتشتی، حماسه ی ملی ایران (شاهنامه) و متون تاریخی بعد از اسلام به تفصیل آمده است، علاوه بر این ادبیات ارجمند پارسی و نیز فرهنگ عامه ایران از توجه و عنایت به او غافل نمانده است.
ویژگی ها و خصایل نیک اخلاقی و مذهبی کیخسرو در متون ادب پارسی و فرهنگ عامه ایران او را به یک شخصیت ممتاز تبدیل کرده است به گونه ای که در برخی از متون تاریخی بعد از اسلام از او به عنوان یک پیامبر یاد شده است.
در فرهنگ عامه ایران افسانه ها و داستان های فولکلوریکی برای کیخسرو ساخته و پرداخته شده که بیانگر شکوه و تقدیس اوست. در یکی از این افسانه ها، که ملهم از انزوا و غیبت کیخسرو در متون مذهبی زرتشتی و شاهنامه ی فردوسی است، کیخسرو در پایان سلطنت خود تاج و تخت را رها کرده و به غاری موسوم به غار کیخسرو پناه برده و زندگی اسرارآمیز مخفیانه ای را در آنجا از سر گرفته است.
برای فراهم آوردن این مقاله کوششی چند ماهه بدین صورت انجام گرفت: ابتدا متون مذهبی زرتشتی به مطالعه گرفته شد و آنگاه شاهنامه فردوسی به عنوان کامل ترین و معتبرترین متن حماسه ملی ایران مورد پژوهش قرار گرفت، پس از این مطالعات به منابع فولکلوریکی که شخصیت کیخسرو در آن ها توصیف و تشریح شده است توجه شد و در نهایت غار کیخسرو در کوه شازند واقع در شهرستان شازند از نزدیک مورد مشاهده قرار گرفت.
در طی این پژوهش نکاتی به نظر پژوهندگان و نگارندگان این مقاله رسید؛ نکاتی چون کم شدن توجه و علاقه به سنت های ملی و ضرورت توجه بیشتر به جمع آوری افسانه ها، داستان ها و قصه های عامیانه از طرف نهادهای مسئول.