تعیین مقدارآرسنیک و کادمیوم در آب مصرفی شهر یزد با روش بهینه شده جذب اتمی

آگاهی ازغلظت عناصر در آب همیشه مورد توجه سازمان های بهداشتی و پژوهشگران بوده است. حداکثر غلظت مجاز عناصر سمی آرسنیک و کادمیوم درآب اشامیدنی به ترتیب 10 و5 میکروگرم بر لیتر می باشد. اندک افزایش این عناصردر آب آشامیدنی عامل بروز سرطان های مثانه، کلیه و پوست می شود و همچنین بیماری های قلبی _عروقی را به همراه دارد. روش های متعدد برای اندازه گیری این عناصر در آب وجود دارد. در این مطالعه روش جذب اتمی کوره ای انتخاب شده و پارامترهای دمایی کوره گرافیتی بهینه شد.سپس غلظت آرسنیک وکادمیوم درآب مصرفی شهر یزد به روش بهینه شده جذب اتمی کوره ای تعیین شد.
تعداد 20 نمونه آب از شبکه آب آشامیدنی وآب مصرفی صنعتی شهریزد در شهریور 1386 جمع آوری شد. تعداد 8 نمونه از ابتدای شبکه توزیع، 4 نمونه از انتهای شبکه توزیع و8مورد از مصارف صنعتی انتخاب شدند. نمونه ها فورا به آزمایشگاه منتقل و pH آنها به کمتر از 3 تثبیت گردیدتا مرحله اندازه گیری انجام شود. محلولهای استانداردتهیه ودستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی با آنها استاندارد شد. پس از آن با افزودن یک اصلاح کننده برای هر عنصر،دمای مرحله خشک کردن، خاکستر کردن، اتمی کردن واندازه گیری عنصر بهینه گردید. تعیین غلظت هر عنصر با پارامترهای بهینه شده انجام شد.
دمای بهینه شده اتمی کردن آرسنیک و کادمیوم به ترتیب 1400و2600 درجه سانتی گرادبدست آمد.میانگین مقدار آرسنیک و کادمیوم برای آب آشامیدنی شبکه توزیع به ترتیب 91/0± 88/2 و 79/0 ± 35/3 و در دیگر آبهای مصرفی 32/1 ± 67/6 و02/1 ± 21/7 میکروگرم بر لیتر به دست آمد.
بحث:با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش مقدار آرسنیک و کادمیوم موجود در آب شرب شهر یزد کمتر از حدمجاز است و مقدار آنها در آب های مصرفی صنعتی کمی بیشتر از 5 میکروگرم بر لیتر می باشد. مقدار عناصر در حین انتقال کمی افزایش دارند ولی غلظت این عناصر کمتر از 10میکروگرم در لیتر است و در مقایسه با نمونه های دیگر درحد آبهای تازه است. همچنین پارامترهای دمایی بهینه شده کوره گرافیتی برای اندازه گیری عناصرآرسنیک وکادمیوم کارایی بالایی دارد که توصیه می شود متخصصان آزمایشگاه های شیمی آب وفاضلاب این روش و پارامترهای بهینه شده آن را برای پایش این عناصردر آب مورداستفاده قراردهند.