تاثیر دوره عادت دهی به برگ بلوط بر گوارش پذیری آزمایشگاهی و فراسنجه های شکمبه بز الموت

هدف این پژوهش، بررسی تاثیر عادت دهی به تانن برگ بلوط بر غلظت آمونیاک، pH، جمعیت میکروبی شکمبه، تولید گاز و گوارش پذیری حقیقی ماده خشک (IVTDMD) در بزهای الموت (بدون پیشینه مصرف برگ بلوط) در مقایسه با بز مرخز (با پیشینه مصرف برگ بلوط) بود. بدین منظور، بزها به مدت 21 روز با جیره برگ بلوط یا یونجه تغذیه تغذیه شدند. مقادیر ماده خشک (DM)، ماده آلی (OM)، پروتئین خام (CP)، چربی خام (EE)، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF)، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF)، لیگنین (ADL) و ترکیبات فنولیک موجود در برگ بلوط با استفاده از روش های آزمایشگاهی تعیین شد. علاوه بر این، جمعیت باکتری ها (سلولایتیک و پروتئولایتیک) و پروتوزوئرهای شکمبه، میزان pH و غلظت آمونیاک شکمبه اندازه گیری شد. روش آزمایشگاهی تولید گاز برای تعیین گوارش پذیری ماده آلی (OMD) و برآورد انرژی قابل متابولیسم (ME) و IVTDMD استفاده گردید. مقادیر DM، OM، CP، EE، NDF، ADF، ADL، کل ترکیبات فنولی، تانن کل، تانن متراکم و تانن قابل هیدرولیز برگ بلوط به ترتیب برابر 940، 950، 115، 0/35، 520، 320، 0/98، 113، 100، 0/20 و 0/90 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. میانگین pH، غلظت آمونیاک شکمبه، جمعیت باکتری ها (سلولایتیک و پروتئولایتیک) و کل پروتوزوئرهای شکمبه بز الموت به ترتیب برابر 64/6، 26/22 میلی گرم در هر دسی لیتر شیرابه شکمبه، 76/7، 39/8 و 67/5 بر اساس لگاریتم در مبنای 10 بود، که پس از عادت دهی به برگ به صورت معنی داری کاهش یافت (01/0p<). حجم گاز تولیدی حاصل از تخمیر آزمایشگاهی برگ بلوط، OMD، ME و ضرایب b و c و IVTDMD برآورد شده با استفاده از شیرابه شکمبه بز الموت تغذیه شده با یونجه برابر 2/19 میلی لیتر، 9/38 گرم در کیلوگرم ماده خشک، 8/5 مگاژول در کیلوگرم ماده خشک، 5/27 میلی لیتر، 05/0 در ساعت و 490 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود، که پس از عادت دهی به برگ بلوط افزایش یافت (01/0p<). از سوی دیگر، افزودن PEG به نمونه ها مقادیر مذکور را افزایش داد (01/0p<). در مجموع، عادت دهی بز الموت به برگ بلوط، تاثیر منفی تانن را کاهش داد و باعث تغییر شرایط تخمیر شکمبه و افزایش گوارش پذیری این محصول جانبی شد.