بررسی اثر آللوپاتیک گیاه دارویی اسفند (Peganum harmala L) بر جوانه زنی و رشد سه گونه علف هرز

امروزه بدنبال پیامدهای حاصل از مصرف علف کش ها و کاهش تدریجی محصولات زراعی، روش های بیولوژیکی قابل قبولی در رابطه با کنترل علف های هرز شناسایی شده است. در این زمینه آللوپاتی می تواند پتانسیل ارزشمندی برای کنترل اقتصادی - بیولوژیکی از طریق آزادسازی مواد آللوشیمیایی از گیاهان زنده و یا مواد گیاهی در حال تجزیه نشان دهد. لذا این تحقیق با هدف بررسی اثر آللوپاتیک عصاره هیدروالکلی گیاه دارویی اسفند (Peganum harmala L.) بر جوانه زنی و رشد علف های هرز سلمه تره (Chenopodium album)، تاج خروس (Amaranthus retroflexus) و یولاف وحشی (Avena fatua)، به صورت آزمایشگاهی و گلخانه ای انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل عصاره گیاه اسفند در 6 غلظت 1/0، 25/0، 5/0، 1، 5/2 و 5 درصد و آب مقطر (شاهد) بود. نتایج نشان داد که غلظت های مختلف عصاره گیاه اسفند کاهش معنی داری بر درصد جوانه زنی و طول ریشه چه و ساقه چه بذر علف های هرز در آزمایشگاه ایجاد می کند. همچنین نتایج نشان می دهد که غلظت های مختلف این عصاره، کاهش معنی داری بر درصد سبز شدن، وزن تر و خشک بوته و ارتفاع بوته در گلخانه ایجاد می کند. غلظت 1% عصاره گیاه اسفند در گلخانه درصد سبز شدن بذرهای سلمه تره، تاج خروس و یولاف وحشی را به ترتیب میزان 60، 50 و 40 درصد نسبت به شاهد کاهش می دهد و غلظت 5% عصاره تقریبا باعث توقف سبز شدن بذرهای سلمه تره و تاج خروس می شود. نتایج نشان می دهد که عصاره گیاه اسفند دارای اثرهای آللوپاتیکی قوی بوده و از جوانه زنی بذر علف های هرز جلوگیری می نماید که این امر می تواند در تولید علف کش هایی با منشا طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.