تدوین استراتژی های بهینه سیستم مدیریت پسماند شهری با استفاده از روش SWOT و QSPM مطالعه موردی: شهرساری

با توجه به اینکه فرایند مدیریت پسماند یک مقوله چند وجهی است، جهت رسیدن به نقطه ای قابل قبول در این عرصه، باید عوامل داخلی و خارجی سازمان اعم از چالش ها و عوامل کندکننده و همچنین پتانسیل های شتاب دهنده و فرصتها را مورد بررسی قرار داد و سپس به تدوین استراتژی های بهینه اقدام کرد. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق تکمیل پرسشنامه، مصاحبه با مدیران و کارشناسان پسماند شهرداری و استانداری، بازدید میدانی و بررسی گزارشات و مستندات موجود تهیه گردید. در نهایت تعداد 14 عامل مهم داخلی شامل 6 قوت و 8 ضعف در ارتباط با سیستم مدیریت پسماند شهر ساری برای تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل داخلی موسوم به IFE و 14 عامل مهم خارجی شامل6 فرصت و 8 تهدید برای تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل خارجی موسوم به EFE شناسایی و انتخاب شدند. بر اساس نتایج حاصله، نمره نهایی سازمان در ماتریس IFE، برابر با 2.53 که حاکی از وضعیت خوب سازمان نسبت به عوامل داخلی است و در ماتریس EFE، برابر با 2.45 که نشان دهنده وضعیت نسبتا ضعیف سازمان نسبت به عوامل خارجی می باشد. در ادامه، جهت تدوین استراتژی های بهینه سیستم مدیریت پسماند شهر ساری از روش SWOT و تکمیل ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی موسوم به QSPM استفاده شد. بدین ترتیب که عوامل داخلی و خارجی حاصل شده از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی پس از قرار گرفتن در ماتریس SWOT بصورت زوجی با یکدیگر مقایسه شده و استراتژی های چهار گانه؛ So، WO، ST و WT تعیین گردیدند. در مجموع، تعداد 15 استراتژی جهت مدیریت بهینه سیستم پسماند شهر ساری معرفی شد. در مرحله آخر با استفاده از نتایج ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، خارجی و SWOT، نسبت به تشکیل ماتریس QSPM جهت تعیین جذابیت و اولویت استراتژی های منتخب اقدام شد که بر اساس نتایج حاصله از ماتریس QSPM، استراتژی های؛ توسعه برنامه های تفکیک از مبداء و تسریع در انجام آن جهت تامین مواد اولیه صنایع بازیافت و همچنین توسعه صنایع بازیافت در سطح شهرستان و ایجاد فضای رقابت بین صنایع موجود بازیافت و در نتیجه افزایش کیفی مواد جداسازی شده، به عنوان راهبردهای برتر مدیریت پسماند شهر ساری برای رسیدن به توسعه پایدار از لحاظ توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مشخص گردیدند.