بهینه سازی شبکه ایستگاه های باران سنجی بر مبنای بارش ماهانه و سالانه

در بسیاری از مطالعات منابع آب و آب شناختی برآورد توزیع مکانی بارندگی براساس داده های نقطه ای ثبت شده در ایستگاه های بارانسنجی اهمیت ویژه ای دارد. بررسی های اولیه نشان می دهد که ایستگاه های بارانسنجی موجود در کشور از توزیع مکانی مناسبی برخوردار نبوده و بسیاری از آنها در محدوده های جمعیتی متمرکز هستند. بهینه سازی شبکه ایستگاه های بارانسنجی می تواند در بهبود دقت نتیجه مطالعات منابع آب موثر باشد. روش های مختلفی برای این منظور وجود دارد. کریگینگ یک روش زمین آماری است که می تواند توزیع واریانس خطای تخمین را براساس مشخصات نیم تغییرنما و بدون داشتن آمار مشاهده ای تاریخی محاسبه نماید. بنابراین با استفاده از این روش می توان قبل از احداث ایستگاه و انجام نمونه برداری، میزان کاهش واریانس خطا را به ازای اضافه نمودن ایستگاه جدید و یا جابجایی یک ایستگاه محاسبه نمود. در این مقاله هدف بهینه سازی شبکه ایستگاه های بارانسنجی جنوب غرب کشور با توجه به واریانس تخمین کریگینگ و توپوگرافی منطقه و با هدف حفظ یا کاهش تعداد ایستگاه های موجود در منطقه (عدم ایجاد هزینه اضافی) می باشد. نتایج حاکی از آنست که تعداد و آرایش ایستگاه های موجود برای برآورد توزیع مکانی بارندگی در ماه های خشک سال کفایت مینماید. اما در مورد سایر ماه ها و بارندگی سالانه، نیاز به جابجایی برخی ایستگاه ها می باشد. نتایج نشان می دهد که جابجایی 17 ایستگاه منطقه میزان میانگین واریانس خطا را حدود 10 در صد کاهش می دهد. همچنین بررسی وضعیت برونیابی داده ها بیانگر خطای قابل توجهی در برآورد بارندگی در ارتفاعات می باشد.