نقش میدان های شهری و بررسی عواقب ناشی از تنزل جایگاه آن در شهرهای امروز با تاکید بر شهرهای ایرانی

تشنه کامی شهرهای ایرانی امروز به هویت، یکی از واقعیتهای محسوسی است که در پی ولع تجربه مدرنیته که از نه دهه پیش آغاز شد، بروز کرده است. ابتلائات ناشی از ماشینیسم که بر تضعیف بنیادهای زیست اجتماعی دامن میزند، حضور پیاده در فضای شهری را و کمرنگ و زمینه حضور سواره را قوت بخشیده است؛ از این رو، عمده گره های شهری در قالب فلکه ها به وجود آمده و میدانها قربانی این تحول شده اند. این مقاله به یکی از مصادیق کالبدی اثرگذار بر تلقی های هویتی میپردازد و لذا مسئله حذف میادین از گونه های فضاهای شهری محور اساسی بحث قرار گرفته است. فرض بر این است که این گونه اصلی واجد توانایی هایی برای احیا و تقویت زندگی شهری است و حذف آن عواقب و آسیبهایی را میزاید که با بهرهگیری از گونه های دیگر جبران نمیشود، لذا هدف، شناخت تفاوت ماهوی میدان با دیگر گونه ها و تبیین نقش میدان در شهر است. با روشی مبتنی بر تحلیل و سپس استقراء استنتاجها بر بنیان، تعریف میدان، شناخت ماهیت میدان و شناخت نقش های میدان بیان شده است. بر این اساس، میدان به عنوان عرصه ای برای غلبه سکون بر حرکت در شهر، توان تمرکزبخشی به بافت، نمودار کردن کلیت بافت، ارتباط عناصر پیرامون، تقویت صفت خوانایی، ایجاد گرانش و نیز معنادار کردن حضور جمع را دارد و صورت و نمودی از بافت شهری است. لذا حذف این گونه، منجر به آسیب هایی می شود که به اختصار عبارت اند از: انتقال بیکیفیت رخدادها به دیگر گونه ها و ایجاد تنش در نقش دیگر گونه های فضای شهری، فراهم آمدن زمینه های تفردگرایی، واگرایی بافت شهری و ناتوانی بافت در نمایاندن هویت شهری.