شعله روح در مشکات بدن
چیستی و شرایط شنیدن در نزد مولانا
نویسنده:
چکیده:
بشنو این نی چون حکایت می کند وز جدائی ها شکایت می کندکز نیستان تا مرا ببریده اند از نفیرم مرد و زن نالیده اند...
در مجلس اول از مجالس سبعه، مولانا در حقیقت «بسم الله » و معانی مختلف آن سخن می گوید (مجالس سبعه، 33-35)، ولی مثنوی معنوی، که آن را «کشاف اسرار قرآن» دانسته اند (افلاکی، مناقب، ج2، ص 739)، از جمله معدود منبع دینی – عرفانی ست که آغازش «بسم الله » ندارد و الفاظی که مضمونش به معنای «به یاد خدا» یا «به نام خدا» و نظایر آن باشد، در ابتدای آن دیده نمی شود. چرا مثنوی با «بشنو» شروع شده است؟ چه چیز را باید شنید و چه گوشی می تواند پیام مولانا را بشنود؟ بررسی چیستی و شرایط «شنیدن» در مولانا و شرایط «گوشی» که می شنود، «نی» و نوای او، انحای مختلف درک ما، از مطالب مورد تحقیق این مقاله است. نگارنده در پی اثبات این موضوع است که مولانا در مثنوی معنوی که «اصول اصول اصول الدین» است، کلیه حواس بدن انسان را بهترین شرایط به وجودآورنده یکی از سطحی ترین انواع ادراک می داند و معتقد است هر گوشی در عالم ناسوت، صدای نی را می شنود ولی قابلیت معنای نوای حکایت یا شکایت آن را فقط گوش هوش واقف اسرار معرفت دارد و پیام حقیقت آن را که برخاسته از جان است، درمی یابد. در مثنوی درر معانی غرا در جان سفته می شود نه در بدن حسی. همه ما انسان هستیم ولی حضرت محمد (ص) است که کلام حق تعالی را در می یابد، زیرا همه وجود شریف ایشان گوش و چشم باطنی است.
در مجلس اول از مجالس سبعه، مولانا در حقیقت «بسم الله » و معانی مختلف آن سخن می گوید (مجالس سبعه، 33-35)، ولی مثنوی معنوی، که آن را «کشاف اسرار قرآن» دانسته اند (افلاکی، مناقب، ج2، ص 739)، از جمله معدود منبع دینی – عرفانی ست که آغازش «بسم الله » ندارد و الفاظی که مضمونش به معنای «به یاد خدا» یا «به نام خدا» و نظایر آن باشد، در ابتدای آن دیده نمی شود. چرا مثنوی با «بشنو» شروع شده است؟ چه چیز را باید شنید و چه گوشی می تواند پیام مولانا را بشنود؟ بررسی چیستی و شرایط «شنیدن» در مولانا و شرایط «گوشی» که می شنود، «نی» و نوای او، انحای مختلف درک ما، از مطالب مورد تحقیق این مقاله است. نگارنده در پی اثبات این موضوع است که مولانا در مثنوی معنوی که «اصول اصول اصول الدین» است، کلیه حواس بدن انسان را بهترین شرایط به وجودآورنده یکی از سطحی ترین انواع ادراک می داند و معتقد است هر گوشی در عالم ناسوت، صدای نی را می شنود ولی قابلیت معنای نوای حکایت یا شکایت آن را فقط گوش هوش واقف اسرار معرفت دارد و پیام حقیقت آن را که برخاسته از جان است، درمی یابد. در مثنوی درر معانی غرا در جان سفته می شود نه در بدن حسی. همه ما انسان هستیم ولی حضرت محمد (ص) است که کلام حق تعالی را در می یابد، زیرا همه وجود شریف ایشان گوش و چشم باطنی است.
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
11 تا 46
لینک کوتاه:
magiran.com/p956428
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 990,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!