چیستی فلسفه فقه با تاکید بر تعریف فقه

فلسفه های مضاف شامل دو دسته فلسفه های مضاف به علوم و امور می شوند. فلسفه فقه یکی از فلسفه های مضاف به علوم است؛ همان گونه که فلسفه حکم و حق، از سنخ فلسفه های مضاف به امور است. فلسفه مضاف به علوم، دانش های درجه دومی هستند که با بهره گیری از تاریخ علم مضاف الیه، به پرسش های بیرونی دانش پاسخ می دهند و پس از توصیف با روش منطقی به تحلیل آن می پردازند. فلسفه فقه یا علم شناسی فقه، دانشی است که در مقام علم ناظر، به فقه نظر می کند و به تحقیق موضوع، محمول، مسائل، مبادی، مقدمات، غایات، طرق روش شناختی فقه و ارتباط های آن با علوم و پدیده های دیگر می پردازد. مهم ترین پرسش فلسفه فقه مربوط به چیستی فقه است. برخی از نویسندگان با تعریف محدودی از فقه، قلمرو حداقلی برای فقه مطرح کرده اند. این مقاله ضمن بیان این دیدگاه، به تعریف جامع فقه می پردازد و به شبهات جریان روشنفکری در باب چیستی فقه، پاسخ می دهد.