واکاوی عوامل موثر بر جلب مشارکت مردمی به منظور کاهش ریسک سوانح طبیعی

با توجه به اینکه «مدیریت ریسک و بحران سوانح طبیعی»، فرآیندی حساس و ارگانیک است؛ میزان مشارکت مردم (در مراحل تصمیم گیری، اجرا و نیز نظارت و ارزیابی)، می تواند به عنوان بازوی توانمند مسئولین ستادی، در مدیریت فرآیند کاهش ریسک و تبعات بحران ناشی از سوانح طبیعی؛ تاثیرگذار باشد. در همین راستا پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی، سعی بر آن دارد تا با شناخت رابطه عوامل و سازوکارهای موثر بر جلب مشارکت مردم در مراحل مختلف مدیریت سوانح طبیعی و به منظور کاهش خطر آنها؛ راهکارهایی را به منظور جلب مشارکت و همکاری هدفمند مردم در این خصوص، ارائه دهد. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و از سری تحقیقات همبستگی بوده و جامعه آماری آن را تعداد 400 نفر از مردم شهر اسلامشهر از توابع استان تهران، تشکیل داده اند. نتایج بدست آمده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، رابطه آماری معنی داری را میان متغیرهای مستقل مانند: میزان همدلی اجتماعی، احساس ناتوانی و بی قدرتی فرد، کنش عقلانی، سطح آگاهی و اطلاع فرد از وقوع حادثه و پایگاه اجتماعی- اقتصادی با متغیر وابسته مشارکت در کاهش خطرپذیری سوانح طبیعی نشان داده است. تحلیل رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر انجام گرفته حاکی از آن است که مجموعه متغیر های میزان همدلی اجتماعی، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، کنش عقلانی، احساس ناتوانی و بی قدرتی فرد و سطح آگاهی و اطلاع فرد از احتمال وقوع حادثه، تاثیر آماری معنی داری بر متغیر وابسته مشارکت در کاهش خطر سوانح طبیعی داشته اند. در مجموع با توجه به نتایج و یافته های پژوهش، آموزش همگانی در تمامی سطوح جامعه اسلامشهر و در تمامی مراحل مدیریت بحران شامل آمادگی، کاهش خطر، مقابله و بازسازی و نیز ایجاد گروه های سازمان یافته و متشکل در قالب سازمان های غیردولتی، گروه های کوچک محلی، بسیج و سازمان های خیریه و تشکیل و ایجاد گروه هایی با عنوان مدیریت بحران محله؛ می تواند موجب بالفعل و بارور نمودن انگیزه ها و توانایی ها مردم و افزایش همدلی اجتماعی و در نتیجه افزایش مشارکت مردم در کاهش ریسک سوانح طبیعی گردد