مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی
پیاپی 33 (فروردین 1401)

امروزه شیوع همه گیری کووید 19 همچنان بر سلامت عمومی جهان تاثیر می گذارد و رنج قابل توجهی برای انسان به همراه دارد. با توجه به اثرات منفی این بیماری بر بخش های مختلف جامعه و سلامت روان افراد، در این مطالعه رویکرد و تاثیر خواندن نماز و جنبه های مختلف قرآن در همه گیری آن به صورت مروری نظام مند بررسی شد.

 این مطالعه مرور نظام مند بر روی مقالات منتشر شده تا نوامبر 2021 انجام شد. جستجوی گسترده با استفاده از پایگاه های Pubmed و Scopusصورت گرفت. در مجموع بیست و شش مقاله برای تجزیه و تحلیل جزییات در لیست نهایی گنجانده شد.

یافته ها نشان می دهد که طب و تلاوت قرآن و گوش دادن به آن و نماز، قدرت منحصر به فردی در تغییر روحیه افراد دارد به گونه ای که تلاوت روزانه قرآن به عنوان منبع آرامش بخش و یک درمان بسیار موثر برای فردی است که در معرض فشارهای روحی مختلفی است. فرد با خواندن نماز که یکی از مصادیق ذکر الهی است می تواند با سپردن مشکلات خود به قدرت الهی بر آن ها غلبه کند. قرآن و نماز علاوه بر اثرات روحی، بر ابعاد مختلف جسمانی شخص نیز اثر می گذارد و سبب بهبود بیماری و رفع مشکلات ناشی از بار بیماری می گردد.

مطالعه حاضر نشان داد که تلاوت قرآن و گوش دادن به آن و نماز ضمن افزایش سلامت روانی و جسمی، سبب رعایت بیشتر مراقبت های بهداشتی توسط عموم افراد و افزایش ظرفیت مراقبتی کادر درمان و خانواده ها و... می شود.

با وجود اینکه در قوانین مدون کشور ایران جایگاه وشان وکیل دادگستری در مقام دفاع از احترامات وشغل قضایی برخوردار است وکلیه مقامات قضایی وکارکنان اداری وضابطان در برخورد با وکلای دادگستری موظف به حفظ کرامت آنان بر مبنای اصول وموازین اخلاقی وشرعی وحقوق شهروندی هستند.اما در عمل به دلیل عدم حمایت وضمانت اجرای قوانین موجود وعدم وجود فرهنگ سازی در این زمینه ، هر از چند گاهی شاهد ضرب و جرح وکیل توسط اصحاب دعوا هستیم وحتی برخی قضات وکارکنان دستگاه قضا نیزبا رفتار وگفتارخود وکیل را نزد طرفین دعوا تحقیر می نماید و استقلال وکیل که یکی از پایه های اقتدار برقراری نظم وعدالت است ،توسط برخی اقدامات خدشه دار می گردد وجذب وکیل بدون حدو مرز مشخص وبدون متولی واحد ، باعث تبدیل شدن دانش آموختگان بیکار به وکیل بیکار شده است .تمامی موارد یاد شده ودیگر موارد باعث شده است که جایگاه وشان وکیل درجایگاهی که باید باشد ، قرار نگیرد که محقق در صدد یافتن چاره قانونی و عملی برای این معضل می باشد . تا کنون در باره جایگاه شغلی وکیل دادگستری در محاکم قضایی مقالات وکتاب های کمی نوشته شده ویا از زاویه ی دیگری به ان نگریسته شده است .نوع تحقیق درمقاله حاضر از نوع تحلیلی – توصیفی وروش تحقیق به صورت کتابخانه ای ودربرخی موارد به صورت میدانی بوده است.

هر کس بتواند در این دنیا نفس خویش را بشناسد و خالصانه خداوند را عبادت و اطاعت کند، به دریای بی کران رضوان الهی متصل می شود و در خیر جاویدان باقی خواهد ماند. یکی از بهترین عبادت ها برای رسیدن به قرب الهی و آرامش درونی، تهجد شبانه و راز و نیاز در دل شب با خداوند می باشد؛ لذا برای رسیدن به این مقام آشنایی با مفهوم تهجد، جایگاه ویژه ای در تعالیم اسلامی و قرآن دارد. پرسش اساسی در این تحقیق این است که مراد خداوند از تهجد در آیات قرآن چیست؟ و چگونه می توان توفیق انجام آن را کسب نمود؟. در این مقاله تلاش شده است با بهره گیری از روش توصیفی و با مطالعه اسنادی و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا و روش مفهوم شناسی که از طریق رابطه تضاد، همنشینی و جانشینی تشکیل شده است، به بررسی مفهوم تهجد در قرآن پرداخته شود تا با فهم آن بتوانیم به کمال نهایی که قرب الهی است، برسیم. بررسی ها نشان می دهد برای رسیدن به تهجد باید از حب دنیا که مانع اصلی مسیر می باشد، دوری کرد و عواملی مانند: انفاق، صبر، زکات و امر به معروف و نهی از منکر در کنار تهجد ما را به درجه قرب الهی می رساند.

جنگ صفین یکی از سه جنگی بود که حضرت علی (ع) در زمان کوتاه خلافت خود با آن روبرو شد. این جنگ بر خلاف دو جنگ دیگر یعنی جمل و نهروان با پیروزی قاطع لشکر حضرت علی (ع) پایان نیافت و همین امر موجب ظهور مشکلات اساسی برای امت اسلامی گردید. هدف این پژوهش شناسایی فرماندهان و افراد شاخص سپاه حضرت علی ع و تبیین شیوه رزم آن حضرت در نحوه به کاری گیری ایشان است تا اثبات کند حضرت علی ع تدابیر لازم برای پیروزی در این جنگ را نیز به درستی لحاظ کرده بود. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع اصیل تاریخی انجام شده به این نتیجه رسیده که آن حضرت با تدابیر خویش در نحوه به کارگیری فرماندهان ارشد و افراد شاخص لشکر خویش، موفق شدند جنگ را تا آستانه پیروزی به پیش ببرند و اگر مکر و حیله جبهه دشمن و فریب جبهه خودی و خیانت برخی از لشکریان حضرت علی (ع) نبود، پیروزی قریب الوقوع صحنه نبرد به تسلیم در برابر حکمیت تغییر پیدا نمی کرد.

تحقیق حاضر با هدف تعیین میزان درگیری فعال فراگیران با کتاب تفکر و سبک زندگی (چاپ1400) پایه هشتم متوسطه اول (متن و تصویر) انجام شد. جهت تحلیل محتوای متن کتاب، 6 صفحه از هر بخش به صورت نمونه گیری تصادفی و برای تحلیل محتوای تصویری، تمامی تصاویر کتاب به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. جهت تعیین میزان درگیری فراگیران با محتوای موردنظر از روش تحقیق توصیفی از نوع تحلیل محتوای کمی براساس الگوی ویلیام رومی استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، ضریب درگیری یادگیرنده در بخش متن، 0.4 و در بخش تصاویر 0.1 به دست آمد. نتایج نشان داد، کتاب تفکر و سبک زندگی پایه هشتم در بخش محتوای متن به شیوه ای فعال طراحی شده است در حالی که مقدار ضریب درگیری در بخش تصاویر کم تر از حداقل معیار لازم بوده و این نشان دهنده-ی غیرفعال بودن تصاویر کتاب است.

خانواده از جمله عوامل زمینه ساز در بروز مشکلات رفتاری نوجوانان است که به عنوان اولین پایگاه یادگیری فرزندان نقش مهمی را در تکامل الگوهای رفتاری آنان ایفا می کند. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خانواده در ایجاد و پیشگیری از مشکلات رفتاری نوجوانان و به روش توصیفی_تحلیلی انجام گرفته است. بر اساس بررسی های انجام شده مشخص شد بخش اعظمی از مشکلات رفتاری نوجوانان، ناشی از محیط آشفته خانوادگی است و احتمال بروز مشکلات رفتاری در خانواده هایی که عدم انسجام، سلب حمایت عاطفی از نوجوان و استفاده از سبک های فرزند پروری مستبدانه و سهل گیرانه در آن ها دیده می شود، بیشتر است. در مقابل، ایجاد پیوند های عاطفی و برقراری رابطه توام با صمیمیت به علاوه استفاده از سبک فرزند پروری مقتدرانه، می تواند احتمال بروز مشکلات رفتاری در نوجوانان را کاهش دهد.

اسلوب روایت به شیوه بیان، تدبر و تمهیدی است که نویسنده در بیان یا نوشتن داستان از آن بهره می‌جوید. هر داستان بنا به تفاوت نگرشی نویسنده شیوه خاصی را برگزیده و آن را دنبال خواهد کرد. در بررسی داستان‌های قرآنی، اسلوبی که به کار رفته به معنای تالیف سخن و اختیار الفاظ است که این اسلوب منحصری است که نه شعری و نه صورت نثری دارد. داستان قرآن در اسلوب روایی خود بهره‌گیری هوشیارانه از عناصر داستان داشته به طوری که در عین دوری از غلطیدن در اوهام و خیالات داستان‌های بشری، حاوی مضامین بلند فطری و طرح داستان و عناصر مهمی چون گفتگو، شخصیت‌پردازی و...، مانایی عصری مضامین قرآن، خلق اسلوب‌های جدید داستان‌پردازی، فاصله‌گذاری و پرورش نوعی تخیل هنرمندانه و بالاخره تکرار محتوای داستان در زوایای‌دید مختلف از اصلی‌ترین جنبه‌های روایی قرآن می‌باشد. بسیاری از داستان‌های قرآنی، شروعش از نقل و در زمانی زنده و حاضر و سپس بازگشت داستان به انواعی از داستان کامل در عین حال متداخل از نظر موضوع و درونمایه با طرحی زیبا، در زمانی پیچیده و مجددا بازگشت به زمان نقل اولیه با استفاده از همه عناصر داستان‌پردازی از بدایع قرآن می‌باشد. شگردهای تربیتی در غالب داستا‌ن‌های قرآنی، بزرگترین ارمغان ساختارگرایی در حوزه نظریه ادبی به شمار می آید. در این پژوهش با بررسی سه مولفه ایجاز و تفصیل، فواصل و تکرار این نکته حاصل خواهد شد که داستان‌های قرآنی در کنار جنبه های تربیتی‌اش، جنبه های هنری آن نیز به وجه احسن بازگو شده است.

قانون مدنی در ماده 971 در خصوص تعیین صلاحیت دادگاه های داخلی، برای رسیدگی به دعاوی بین المللی و نیز آیین دادرسی قابل اجرا در این دعاوی، متضمن این قاعده است که دعاوی از حیث صلاحیت محاکم و قوانین راجع به اصول محاکمات تابع قانون محلی است که در آنجا اقامه می شود. اما ، قوانین داخلی ایران ، در خصوص ماهیت و موارد صلاحیت بین المللی دادگاه ها قواعد خاصی وضع نکرده است . سوالی که مطرح می شود ، این است که برای تعیین صلاحیت بین المللی دادگاه های ایران چه قواعدی حاکم است ؟ منابع به وجود آورنده صلاحیت بین المللی کدام است ؟ در دعاوی خصوصی بین المللی ، قاضی باید با استفاده از مقررات صلاحیت داخلی موجود ، برای احراز صلاحیت بین المللی اقدام کند . آن چه در تعیین صلاحیت قضایی، مورد توجه دادگاه قرار می گیردوجود عوامل ارتباط میان دعوا با نظام قضایی ایران است.برای اعمال صلاحیت، باید ارتباط بین موضوع دعوا و دادگاه ایران وجود داشته باشد. در این مقاله تلاش شده است منابع ، مبانی و قواعد صلاحیت بین المللی دادگاه های ایران با توجه به مساله تعارض قوانین در حقوق بین الملل خصوصی مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد.