نشریه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال سیزدهم شماره 3 (پیاپی 53، امرداد - شهریور 1385)

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه شوید آزمایشی در سال 1383 در مزرعه تحقیقاتی آموزشکده کشاورزی شیروان انجام شد. طرح آماری مورد استفاده کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت (10 فروردین، 25 فروردین و 9 اردیبهشت) و فاکتور فرعی شامل چهار سطح نیتروژن (صفر، 40، 80، 120 کیلوگرم در هکتار) انتخاب شد. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت، سطوح نیتروژن و اثر متقابل آنها بجز وزن هزار دانه بر سایر صفات مورد مطالعه تاثیر بسیار معنی داری داشتند. تاخیر در کاشت سبب کاهش معنی دار تعداد چتر در گیاه، تعداد چترک در هر چتر، عملکرد دانه، ارتفاع گیاه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت گردید ولی تعداد دانه در هر چترک با تاخیر در کاشت روند افزایشی معنی داری پیدا نمود. به جز تعداد دانه در چترک که با مصرف نیتروژن کاهش پیدا کرد سایر صفات مذکور با کاربرد نیتروژن افزایش معنی داری یافتند. از نظر تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک، عملکرد دانه و شاخص برداشت اختلاف معنی داری بین سطح 80 و 120 کیلوگرم نیتروژن وجود نداشت. بین اجزای عملکرد، تعداد چتر در بوته بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشت. در مجموع بالاترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت اول و مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد.

کانی شناسی رس برای درک بهتر پیدایش و خصوصیات خاک و پروسه های هوا دیدگی بسیار مفید است. کار تحقیقاتی به شرح زیر برای بررسی ترکیب کانی های رسی و تحول آنها در رسوبات لسی و پارینه خاک های منطقه قپان استان گلستان صورت گرفت. پس از مطالعات صحرایی و شناسایی ترانشه، از تمامی افق ها برای تجزیه های کانی شناسی رس نمونه برداری شد. نمونه های مواد مادری و نمونه های خاک پس از آماده سازی و پیش تیمارهای لازم با پراش پرتو ایکس، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در نمونه مواد مادری مقطع سطحی اثری از مانی اسمکتیت دیده نمی شود در حالی که در نمونه های خاک این مقطع کانی های اسمکتیت و مختلط میکا اسمکتیت دیده می شود که ناشی از هوا دیدگی بیشتر در این نمونه ها است. منشا این کانی های قابل استنباط با توجه به کاهش ایلیت در نمونه خاک نسبت به مواد مادری، تغییر شکل ایلیت است. در مقطع 7 در نمونه خاک کانی پالی گورسکیت دیده می شود با توجه به عدم حضور این کانی در نمونه مواد مادری و شرایط مساعد از جمله PH بالا و نسبت Mg/Ca بالا می توان گفت این کانی در شرایط خاک و به صورت درجا تشکیل شده است. کانی اسمکتیت در مقطع 14 دارای دو منشا مواد مادری و تشکیل درجا و در مقاطع دیگر دارای دو منشا مواد مادری و تبدیل ایلیت به اسمکتیت می باشد. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان می دهد در پارینه خاک ها وجود رس های هوا دیده ای نظیر اسمکتیت ها و کانی های حد واسط اسمکتیت - ایلیت موید شرایط مرطوب تر و مساعد هوا دیدگی در عصر بین یخچالی است و حضور رس های اولیه و فاقد تحول در لس ها شرایط سرد و خشک عصر یخچالی را تایید می نماید.

هدف از این تحقیق تعیین توارث صفت تعداد غلاف در ساقه گل، پیوستگی و اثرات آن بر سایر صفات در گیاه نخود بود. برای این تحقیق از دو والد رقم کابلی ICCV2 که دارای یک غلاف در ساقه گل و رقم تیپ دسی JG62 که دارای دو غلاف در ساقه گل می باشد، استفاده گردید. مواد آزمایشی این مطالعه، با 126 لاین های نو ترکیب (نسل F10) به همراه والدین و نسل F1 و سه شاهد در طرح آزمایشی آلفا در سه تکرار اجرا گردید. همچنین از چهار نسل F1, F2, BC1P1, BC1P2 در یک آزمایش بدون تکرار استفاده گردید. این آزمایش ها در دو سال زراعی 78-1377 و 79-1378 در موسسه تحقیقات کشاورزی بین المللی جهت مناطق نیمه حاره (ایکریسات) در کشور هندوستان اجرا گردید. نسل F2 حاوی 237 بوته یک غلاف و 68 بوته دو غلاف در ساقه گل بودند که نسبت مورد انتظار 3:1 به دست آمد. در هر دو سال زراعی در لاین های نو ترکیب، 59 لاین دارای یک غلاف در ساقه گل و 57 لاین دارای دو غلاف در ساقه گل بودند که نسبت مورد انتظار آنها 1:1 را نشان دادند. در BC1P2 نسبت مورد انتظار 1:1 را تایید نمود. بوته های F1 و BC1P1 دارای یک غلاف در ساقه گل بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان می دهد که صفت تعداد غلاف در ساقه با یک ژن کنترل می شود و تعداد یک غلاف بر تعداد دو غلاف در ساقه گل غالب می باشد. مطالعه پیوستگی این صفت با سایر صفات کیفی رنگ گل، صافی و زبری سطح بذر، رنگ ساقه، رنگ سطح بذر و تیپ بذر نشان داد که این صفت مستقل از این صفات به ارث می رسد. بررسی مقایسه اثرات دو غلاف و یک غلاف در ساقه گل بر روی عملکرد و اجزای عملکرد نشان داد که به طور کلی اختلاف معنی داری از نظر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه و عملکرد دانه در بوته در بین ژنو تیپ های یک غلاف و دو غلاف در ساقه گل وجود ندارد.

به منظور بررسی اثر شوری و تغذیه نیتروژن بر روی رشد و بازده گیاه کلزا آزمایش هایی در مرحله رویشی بر روی گیاه کلزا Brassica napus رقم PF7045/91 در محیط کشت شنی در گلخانه انجام شد. آزمایش با آرایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 5 تکرار اجرا گردید. فاکتور اول نوع نیتروژن بود که دارای سه سطح نیترات، آمونیوم و نیترات توام با آمونیوم (به نسبت 6 به 5) بود. فاکتور دوم شوری بود که در سطح صفر، 50 و 100 میلی مول کلرید سدیم اعمال گردید. گیاهان در پایان مرحله رویشی پس از حدود هفتاد روز تیمار برداشت شدند. صفات اندازه گیری شده شامل وزن خشک، غلظت یون های سدیم و کلر، اسیدهای کل و نیتروژن کل بودند. گیاهان تحت تیمارهای شوری با تغذیه نیترات رشد بهتری را نسبت به دو تیمار دیگر نشان دادند. بالاترین میزان رشد در گیاهان بدون تیمار شوری نیز در گیاهان تغذیه شده با نیترات مشاهده شد. گیاهان تیمار شده با آمونیوم حساس ترین گیاهان به شوری بودند که این امر در سطح برگ و وزن خشک این گیاهان منعکس گردید. تراکم یون های سدیم در بخش هوایی و کلر در ریشه گیاهان تغذیه شده با آمونیوم تحت شوری بیشتر از دو تیمار دیگر نیتروژن بود. در تیمار نیترات، تراکم سدیم بخش هوایی کمتر بوده و سمیت کمتر سبب رشد بیشتر شد. میزان یون سدیم و کلر در گیاهان تیمار شده با نیترات توام با آمونیوم نسبت به دو تیمار دیگر حد واسط بود. هر چند کاهش یون پتاسیم در ریشه و بخش هوایی این تیمار ناچیز بود، از این رو رشد رویشی این تیمار حد واسط دو تیمار آمونیوم و نیترات شد.

این تحقیق به منظور بررسی تنوع فنو تیپی و ژنو تیپی برخی از صفات مهم زاعی مرتبط با عملکرد دانه با اسفاده از 15 لاین لوبیا قرمز در طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در دو محیط بدون تنش (آبیاری نرمال) و تنش (آبیاری محدود) در مرکز تحقیقات کشاورزی مشهد در سال 1382 انجام شد. در این تحقیق 14 صفت مرفولوژیکی مرتبط با عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که لاین ها از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری دارند که دلالت بر وجود تنوع ژنتیکی بین لاین ها دارد. نتایج حاصل نشان داد در شرایط تنش در لوبیای قرمز صدمات زیادی به ترتیب بر عملکرد دانه، تعداد دانه در بوته، وزن غلاف، شاخص برداشت، تعداد غلاف و عملکرد بیولوژیک وارد شد. همچنین از نظر مقاومت به خشکی، شاخص تحمل به خشکی (STI) و میانگین هندسی محصول دهی (GMP) بهترین شاخص ها برای تعیین ژنوتیپ های مقاوم به خشکی (KH-31168, KH-31166, KH-31165) بودند. در شرایط بدون تنش عملکرد بیولوژیک و در شرایط تنش شاخص برداشت بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشت. تجزیه به عامل ها در هر دو محیط پنج عامل را مشخص نمود که در محیط بدون تنش در مجموع بیش از 74 درصد و در محیط تنش بیش از 73 درصد کل تغییرات داده ها را توجیه نمودند. نتایج رگرسیون مرحله ای نشان داد که حداکثر اختلاف عملکرد دانه لاین ها را می توان به تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، اندازه بذر و زن صد دانه نسبت داد. نتایج تجزیه علیت تاکید بر نقش مهم اثرات این صفات در عملکرد دانه داشت. به طور کلی در شرایط بدون تنش بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه مربوط به عملکرد بیولوژیک و در شرایط تنش مربوط به شاخص برداشت بود. به منظور گروه بندی ژنوتیپ ها بر اساس صفات فنوتیپی مورد بررسی، از تجزیه خوشه ایبه روش UPGMA استفاده گردید که در هر دو محیط لاین ها در 4 گروه مجزا قرار گرفتند.

با توجه به شوری زمین های تحت کشت نیشکر (Saccharum officinarum L.) در ایران افزایش مقاومت این گیاه به شوری اهمیت دارد. در این تحقیق اثرات شوری بر صفات مورفولوژیک 8 رقم تجاری و امید بخش نیشکر در مرحله ابتدای رویشی با استفاده از غلظت های شاهد 0.25، 0.5، 0.75 درصد نمک سدیم و در محیط کشت هیدروپونیک مطالعه شد. نتایج نشان داد که صفات مورد بررسی و تحمل به شوری ارقام مورد مطالعه در سطوح مختلف شوری تفاوت معنی داری داشتند. با افزایش سطوح شوری، رشد و مقادیر صفات مورفولوژیک مانند وزن خشک، ارتفاع، تعداد پنجه، سطح برگ و تعداد برگ کاهش یافت و روند این کاهش در ارقام متحمل کندتر بود. بیشترین درصد کاهش مربوط به صفات تعداد برگ سبز و تعداد پنجه در هر بوته و کمترین درصد کاهش مربوط به عرض برگ و تعداد کل برگ ها در بوته بود. رقم CP65-392 در کلیه سطوح شوری از بین رفت و به عنوان حساس ترین رقم در این مرحله رشد شناخته شد. رقم NCO-310 ضمن دارا بودن ظرفیت عملکرد بالا در شرایط بدون تنش، از بیشترین میزان رشد در تیمار شاهد و شوری کم (0.25 درصد نمک) برخوردار بود. در تیمارهای شوری متوسط (0.5 درصد نمک) و زیاد (0.75 درصد نمک) به ترتیب ارقام CP72-2086 و CP82-1592 دارای رشد و عملکرد وزن خشک بالاتری بودند. اگر چه این دو رقم دارای عملکرد پایین تری نسبت به رقم NCO-310 در شرایط بدون تنش بودند، از پتانسیل ژنتیکی تحمل به تنش شوری بیشتری نیز برخوردار بودند. به نظر می رسد استفاده این دو رقم در برنامه های به نژادی نیشکر به لحاظ تولید برتر تحت شرایط تنش شوری سودمند باشد. با بررسی غلظت عناصر پتاسیم و سدیم در ارقام مورد مطالعه مشخص گردید که ارقام NCO-310 و CP82-1592 به ترتیب از بالاترین میزان نسبت پتاسیم به سدیم برخوردار بودند و به عنوان متحمل ترین از لحاظ این صفت شناخته شدند.

به منظور بررسی کود نیتروژن و تقسیط کود در گندم، این آزمایش در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 79-1378 انجام گردید. تیمارها شامل پنج مقدار نیتروژن: N5=120, N4=90, N3=60, N2=30, N1=0 کیلو گرم نیتروژن خالص در هکتار و چهار زمان مصرف: تماما در زمان کاشت: T1، دو سوم در مرحله پنجه زنی + یک سوم در زمان کاشت: T2، دو سوم در مرحله ساقه رفتن + یک سوم در زمان کاشت: T3، یک سوم در مرحله ساقه رفتن + یک سوم در مرحله پنجه زنی + یک سوم در زمان کاشت: T4 بودند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار به اجرا در آمد. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به صورت منحنی درجه 2 افزایش یافتند. بیشترین عملکرد دانه و بیولوژیک مربوط به تیمار N4 به ترتیب با 4521 و 10386.6 کیلوگرم در هکتار بود. افزایش عملکرد دانه در سطوح بالاتر نیتروژن به دلیل تاثیر مثبت آن بر تعداد سنبله در متر مربع و تعداد دانه در سنبله بود. تاثیر زمان های مصرف نیتروژن بر روی برخی از صفات مانند ارتفاع گیاه، وزن هزار دانه و تعداد سنبله در متر مربع در سطح احتمال 5 درصد معنی دار گردید.

به منظور مطالعه اثرات انواع کود نیتروژنه بر انتقال مجدد ماده خشک و نیتروژن، عملکرد و اجزا عملکرد در ارقام برنج، آزمایش مزرعه ای در روستای گشنیان (مرودشت) به صورت اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و چهار تکرار در سال زراعی 1382 انجام گرفت و در این طرح انواع کود نیتروژنه به عنوان عامل اصلی و ارقام برنج به عنوان عامل فرعی انتخاب گردید. نتایج نشان داد که عملکرد دانه، تعداد پنجه بارور، بیوماس بالای سطح خاک، ارتفاع بوته، طول و درصد باروری خوشه، درصد پروتئین دانه و انتقال مجدد نیتروژن ساقه و برگ ها تحت تاثیر انواع کودهای نیتروژنه تفاوت معنی داری دارند. ارقام مختلف برنج نیز از حیث تمامی صفات مورد مطالعه تفاوت های معنی داری نشان دادند. به علاوه اثر متقابل رقم و کود بر روی تعداد پنجه بارور، بیوماس، ارتفاع بوته، درصد باروری خوشه، درصد پروتئین دانه و انتقال مجدد نیتروژن و ماده خشک ساقه و برگ ها معنی دار بود. کود نیتروژنه اوره بیشترین میزان عملکرد، تعداد پنجه بارور، بیوماس، ارتفاع بوته، فاصله خوشه، تعداد دانه در خوشه، درصد پروتئین دانه، انتقال مجدد نیتروژن ساقه و برگ ها را داشت. رقم نعمت بالاترین میزان عملکرد دانه، ارتفاع بوته، طول و تعداد دانه در خوشه، انتقال مجدد نیتروژن و ماده خشک ساقه و برگ ها و برگ پرچم را نشان داد و از نظر انتقال مجدد ماده خشک، ساقه ها و از نظر انتقال مجدد نیتروژن، برگ ها به دیگر اندام های هوایی برتری نشان دادند. رقم درودزن کمترین بیوماس و انتقال مجدد نیتروژن و ماده خشک از اندام های هوایی و بیشترین درصد پروتئین دانه را داشت. بین عملکرد دانه و تعداد پنجه بارور، بیوماس، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد دانه و درصد باروری خوشه، انتقال مجدد نیتروژن ساقه و برگ ها و انتقال مجدد ماده خشک برگ ها همبستگی مثبت و معنی داری مشاهده گردید.

به رغم پیشرفت های گسترده فنی در کشاورزی، هنوز هم اقلیم اصلی ترین عامل تعیین کننده عملکرد گیاهان زراعی به شمار می رود. هدف از این مطالعه کمی سازی احتمال وقوع تنش های مختلف دمایی در مراحل مختلف رشد گیاه پنبه تحت شرایط محیطی گرگان بود. بدین منظور ابتدا با استفاده از مطالعات انجام شده قبلی، درجه روز رشد مورد نیاز گیاه برای طی کردن مراحل اصلی نمو محاسبه شد. سپس با استفاده از آمار هوا شناسی 40 ساله گرگان و یک برنامه رایانه ای که به همین منظور تهیه شده بود احتمال وقوع دماهای مختلف تنش زا برای فرآیندهای مختلف محاسبه گردید. نتایج نشان داد که پنبه در مرحله سبز شدن، تولید برگ در طی رشد رویشی در تاریخ کاشت های زود هنگام و رشد الیاف در تاریخ کاشت های دیر هنگام با تنش دمای پایین روبروست ولی تنش دمای بالا در تاریخ کاشت های دیر هنگام، فتوسنتز این گیاه و نگهداری گل و قوزه را در مرحله غنچه دهی تا قوزه دهی کاهش می دهد. فتوسنتز این گیاه در طی رشد رویشی توسط دمای پایین و بالا هر دو محدود می شود. از نتایج این تحقیق می توان در به زراعی و به نژادی گیاه پنبه و طراحی تحقیقات فیزیولوژی تنش دما در آینده استفاده کرد.

به منظور بررسی اثر آللوپاتیکی عصاره و کاه و کلش کلزا بر جوانه زنی و رشد گیاهچه های ذرت و سویا، سه آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه و آزمایشگاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1383 اجرا شد. در یک آزمایش گلخانه ای تیمارها عبارت بودند از: گونه گیاهی (ذرت و سویا) و مقدار بقایای کلزا (0، 0.35، 0.71 درصد بقایا بر درصد وزنی خاک). در دو آزمایش دیگر که یکی در گلخانه و دیگری در آزمایشگاه اجرا شد. تیمارها شامل گونه گیاهی (ذرت و سویا) و غلظت عصاره کلزا (شاهد، 10، 5، 15 درصد وزنی - حجمی) بودند. با افزایش مقدار بقایای کاه و کلش و نیز غلظت عصاره کلزا، حداکثر درصد سبز شدن و سرعت سبز شدن گیاهان ذرت و سویا کاهش یافت اما از لحاظ آماری این کاهش معنی دار نبود. این بررسی نشان داد که ارتفاع ساقه، طول ریشه، سطح برگ، وزن خشک ریشه و وزن خشک بخش هوایی در مراحل 5 و 15 روز پس از سبز شدن گیاهان مورد مطالعه اختلاف معنی داری نسبت به شاهد نداشتند اما 10 روز پس از سبز شدن طول ریشه سویا با افزایش غلظت عصاره آبی کلزا و وزن خشک ریشه سویا با افزایش بقایای کلزا کاهش یافت. همچنین سرعت و حداکثر درصد جوانه زنی ذرت در پتری دیش با افزایش غلظت عصاره کلزا کاهش یافت. به طور کلی نتایج این تحقیق بیان می کند که عصاره و بقایای کاه و کلش کلزا در غلظت های بکار رفته در این تحقیق، بر سبز شدن و رشد اولیه ذرت اثر معنی داری ندارد.

بیماری پوسیدگی ذغالی با عامل Macrophomina phaseolina (M.P) یکی از مهمترین بیماری های سویا در شمال کشور (استان های گلستان و مازندران) بوده که در بعضی از سال ها آسیب زیان باری به این محصول وارد نموده است. در طی سال های 1382-1370 مزارع کشت سویا در استان مازندران مورد بازدید و بررسی قرار گرفت. از گیاهان واجد علایم مشکوک به آلودگی، پرگنه های قارچی جدا گردید که پس از اثبات بیماری زایی و جدا سازی مجدد، قارچ M.P تشخیص داده شدند. جدایه های مختلف این قارچ از سویا، با سایر محصولات از نظر سرعت رشد، رنگ هیف ها، اندازه و تعداد سختینه تشکیل شده روی محیط کشت PDA متفاوت بودند. در بررسی عکس العمل ارقام و لاین ها، رقم ویلیامز بیشترین میزان آلودگی (77 درصد) و رقم گرگان 3 میزان آلودگی (41.5 درصد) را نشان داد. لاین های K.S-69033, B.P-692, j.K-695 نیز کمترین آلودگی را نشان دادند. بالاترین میزان آلودگی (60-50 درصد) در مزارع شهرستان جویبار با خاک دارای بافت متوسط تا سبک و سابقه طولانی کشت سویا و کمترین میزان آلودگی (> 10 درصد) در شهرستان آمل با بافت سنگین و سابقه کمتر کشت سویا مشاهده گردید. تعداد متوسط سختینه زنده در هر گرم از خاک مزارع کشت سویا در شهرستان جویبار 32 عدد و در شهرستان قائمشهر 14 عدد برآورد گردید.

به منظور شناسایی گونه های فوزاریوم مرتبط با پوسیدگی ریشه و طوقه سیب زمینی طی سال های 83-1382 از مزارع مختلف سیب زمینی در شهرستان گرگان نمونه برداری صورت گرفت. قطعاتی از ریشه و طوقه که دارای پوسیدگی بودند، پس از ضد عفونی سطحی با هیپوکلریت سدیم 0.5 درصد و سه مرتبه شستشو با آب مقطر سترون، بر روی محیط کشت غذایی سیب زمینی - دکستروز - آگار حاوی اسید لاکتیک کشت گردید. از بافت های بیمار 35 جدایه فوزاریوم جدا شد که به روش تک اسپور خالص گردیده و با استفاده از منابع معتبر شناسایی گونه های فوزاریوم 5 گونه F.equiseti, F.moniliforme, Fusarium croockwellnse, F.oxysporum, F.solani به ترتیب با درصد فراوانی (42.5، 22.85، 11.42، 14.28، 8.57) شناسایی شدند. گونه Fusarium solani بیشترین فراوانی (42.5 درصد) و F.equiseti کمترین فراوانی (8.57 درصد) را نسبت به سایر گونه ها داشتند. اثبات بیماریزایی گونه ها با مایه زنی سوسپانسیون اسپور به غلظت 106×2 اسپور در اطراف ریشه و طوقه بوته های 25 روزه سیب زمینی رقم مارفونا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کلیه جدایه های F.solani به جز یک جدایه و تمام جدایه هایF.oxysporum, F.equiseti, F. croockwellnse, F. moniliforme نکروز ریشه فرعی و اصلی را ایجاد نموده و بیماریزا بودند. در مورد گونه های F.solani F.oxysporum, تغییر رنگ آوندی در قسمت طوقه گیاه مایه زنی شده مشاهده گردید. این اولین گزارش بر روی فوزاریوم های سیب زمینی در منطقه گرگان می باشد.

مرفولوژی، بیولوژی، کارآیی و خصوصیات رفتاری زنبور پارازیتویید Eretmocerus mundus (Mercet) روی Bemisia argentifolii Bellows & Perring در اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. طول بدن حشرات کامل نر و ماده به ترتیب 0.01±0.68 و 0.04±0.78 میلی متر تعیین گردید. کلاوا در حشرات ماده 8-7 ولی در نرها 100-80 عدد عضو حسی دارد. هفت مرحله زیستی شامل تخم، سه سن لاروی، پیش شفیره، شفیره و حشره کامل برای این پارازیتویید شناسایی گردید. زنبور E.mundus پوره های سنین دوم و سوم میزبان را بیش از سنین دیگر جهت پارازیتیسم ترجیح داد. پارازیتویید در زیر بدن پوره میزبان تخمگذاری کرده و لارو سن اول پس از خروج از تخم وارد بدن پوره میزبان شده و به صورت داخلی به رشد و نمو خود ادامه می دهد. طول دوره رشدی مراحل مختلف زیستی زنبور از تخم تا شفیره به ترتیب 0.58±3.91، 0.42±1.83، 0.58±3.58، 0.2±5.08، 0.54±3.5، 1.08±8.33 روز تعیین گردید. در بین انواع رژیم های غذایی، تغذیه میزبانی با همولنف میزبان و محلول 15 درصد آب و عسل بیشترین تاثیر را در افزایش طول عمر و کارآیی پارازیتویید داشت. طول عمر و باروری ماده های جفتگیری کرده بیشتر از ماده های باکره بود. زنبور E.mundus در حالت بکرزایی فقط نتاج نر تولید نمود. نسبت جنسی زنبور در پرورش آزمایشگاهی 1:1 و در طبیعت در ماه های مختلف سال و بر روی میزبان های گیاهی مختلف متفاوت بود. اما نسبت ماده ها همواره بیشتر از نرها و حداکثر آن روی گیاهان شاه پسند درختی و پیچک صحرایی در اواسط مهر ماه تعیین گردید. زنبور E.mundus در صورت داشتن تعداد کافی میزبان، از سوپر پارازیتیسم اجتناب می کند. برای این پارازیتویید در منطقه اصفهان، هیپر پارازیتویید فعال شناسایی نگردید.

خاک های هیدرومورف دارای سفره آبی بوده و اکثر طول سال خلل و فرج های آنها از آب اشباع هستند، در نتیجه این خاک ها دارای دوره بی هوازی یا دایمی می باشند که منجر به احیای قسمتی از آهن خاک می گردد. در کشور فرانسه در حدود 2 میلیون هکتار از خاک های جنگلی را خاک های هیدرومورف تشکیل می دهند که این موضوع مدیریت و بهره برداری از این جنگل ها را دشوار می سازد. این مطالعه در آزمایشگاه اکوفیزیولوژی جنگل از دانشگاه فرانش کنته کشور فرانسه توسط مولف با همکاری اداره ملی جنگل های فرانسه (O.N.F) انجام گردیده است و سعی دارد درجه مقاومت گونه جنگلی بلوط چوب پنبه ای را نسبت به تنش هیدرومورفی مورد مطالعه قرار دهد. بذور گونه بلوط چوب پنبه ای Quercus robur)) پس از جوانه زدن در محیط کشت کنترل شده به گلدان های دویست لیتری منتقل شدند، بعد از گذشت دو ماه که تقریبا اکثر نهال ها به رشد کافی ساقه و ریشه رسیدند نیمی از آنها به عنوان شاهد و نیمی دیگر تحت تنش هیدرومورفی (waterlogging) به عنوان تیمار یک تا سه ماهه به همراه دو ماه زهکشی پس از هر دوره تنش قرار گرفتند. آنالیز داده ها در مورد رشد ساقه نشان داد که بلافاصله پس از شروع هیدرومورفی، رشد ساقه نهال های تحت تیمار متوقف گردید و تا هیدرومورفی دو ماهه ادامه داشت ولی در اواخر تنش سه ماهه، این گونه بلوط قادر به بازیافت رشد مجدد شد. همچنین وزن خشک قسمتهای مختلف گیاه و سطح برگ نیز در اثر تنش هیدرومورفی کاهش محسوسی داشتند، ولی پس از دوره تنش در مدتی که گلدان های تیمار تحت زهکش کامل خاک بودند نهال ها توانستند کمبود وزن خشک و کاهش رشد خود را جبران نمایند که این می تواند به علت ایجاد ریشه ای فرعی جدید در بالای سطح ایستایی آب و همچنین تغییرات هیستولوژی از قبیل ایجاد آرانشیم در سلول های ریشه باشد.

دقت در تخمین پارامتر ضریب ذخیره در روش کلارک به عنوان یکی از روش های کاربردی تهیه آبنمود واحد لحظه ای در حوزه های آبخیز بر کار آیی آبنمود واحد نهایی حاصل از آن تاثیر زیادی دارد. از این رو تحقیق حاضر به منظور تعیین میزان کارآیی آبنمود بدست آمده بر اساس روش کلارک و مقایسه پارامتر ضریب ذخیره در معادله ماسگینگام از روش های ترسیمی، کلارک و لینزلی در حوزه آبخیز بازفت در استان چهار محال و بختیاری انجام پذیرفت. در این تحقیق، ابتدا نمودار زمان - مساحت منطقه تهیه و اطلاعات مربوط به ایستگاه هوا شناسی چلگرد و هیدرومتری مرغک برای تهیه آبنمود واحد 2 ساعته متوسط حوزه آبخیز استفاده شد. سپس کار آیی آبنمودهای واحد لحظه ای حاصل از روش کلارک با توجه به ضریب ذخیره معادله ماسگینگام بدست آمده از روش های ترسیمی، کلارک و لینزلی با آبنمود واحد متوسط حوزه بر اساس شاخص های آماری ارزیابی گردید. نتیجه تحقیق نشان داد که روش آبنمود واحد لحظه ای کلارک حاصل از کاربرد روش ترسیمی در مقایسه با دو روش دیگر از دقت مناسب برای تخمین آبنمود سیلاب واحد مشاهده ای برخوردار است.

در این مطالعه الگوی مکانی گونه های غالب، غنا و تنوع گونه ای در مراتع تخریبی و حفاظتی پارک ملی گلستان از طریق قاب های پیوسته (روش های TTLQV و PQV) و روش فاصله مربع T در سه تیپ بوته زار، علفزار و بیشه مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این تحقیق، تعیین الگوی مکانی و شاخص های تنوع بر اساس تیپ های گیاهی و تاثیر برخی از عوامل محیطی و فیزیکی بر روی فاکتورهای فوق می باشد. طبق نتایج بدست آمده تیپ بیولوژیکی غالب از رابطه کریپتوفایت > همی کریپتوفایت> ژئوفایت > کامافایت> تروفایت، فرم رویشی از رابطه: گیاهان چوبی < علف گندمیان < پهن برگان علفی و غنا بر اساس قاب های پیوسته در دو تیپ تحت بررسی از رابطه: بوته زار > علفزار پیروی می نماید. به طور کلی بر اثر چرای مفرط، میزان بارندگی کم و شیب های جنوبی در مناطق تخریبی، گونه های یکساله و خشبی زیاد شده، در نتیجه تنوع و غنا افزایش یافته اند ولی از ارزش خوشخوراکی کمی برخوردارند. در مناطق حفاظتی غنا زیاد بوده ولی به علت عدم چرا، رقابت گونه ای کم شده و تنوع کاهش یافته است. از آنجا که گونه ها اکثرا یکساله هستند، نمی توان الگوی خاصی را پیشنهاد داد. از این رو، الگوی مکانی چند گونه غالب در مقیاس محلی در مناطق تخریبی و حفاظتی به خاطر شرایط محیطی، فیزیوگرافی و بیولوژیکی به صورت تصادفی یا کپه ای هستند و در مقیاس بزرگتر (قاب مشبک 100 متر مربعی) به صورت کپه ای است. در تیپ بیشه، درختچه ها به صورت کپه ای - یکنواخت و کپه ای - تصادفی هستند.

در راستای شناخت بازیافت مواد زاید جامد خانگی در شهر گرگان، تجزیه فیزیکی اجزای تشکیل دهنده، مواد زاید جامد خانگی به صورت ماهانه در چهار فصل سال (1380) با روش تصادفی صورت گرفت. درصد اجزای مواد زاید جامد خانگی بر اساس قطر ذرات، درصد اجزای ترکیبی زباله، چگالی و رطوبت تعیین و بر اساس تولید روزانه هر یک از مواد، مقادیر مواد قابل بازیافت مشخص و محاسبه گردید. بنابر نتایج تفکیک ترکیبات تشکیل دهنده زباله های خانگی شهر گرگان، بیشترین مواد تشکیل دهنده زباله ها را مواد فسادپذیر (قابل کمپوست) با میانگین 74.62 درصد، مواد پلاستیکی با 13.88 درصد، کاغذ و مقوا 7.7 و بقیه مواد (شامل: فلز (0.795)، چوب (0.137)، شیشه (1.51)، منسوجات (1.17)، و سایر مواد (0.18) 3.73 درصد تشکیل می دهند. با توجه به تولید روزانه 200 تن زباله خانگی در شهر گرگان، مواد قابل بازیافت جهت تهیه کمپوست 149.25 تن، پلاستیک 27.76 تن، کاغذ و مقوا 15.40 تن در روز برآورد شده است، از این رو با پتانسیل موجود می توان با اصلاح مدیریت مواد زاید جامد شهری، شهر گرگان نسبت به بازیافت این مواد اقدام نمود.