فهرست مطالب

فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی
پیاپی 18 (پاییز 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/09/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محمدرحیم عیوضی صفحه 11
    آینده پژوهی، فرایند معرفی مجموعه ای از چشم اندازها و راه های ممکن برای ساختن آینده است. درک مناسب این چشم اندازها، تصمیم گیری درباره این که امروز چه تصمیماتی را می توان برای ساختن فردایی بهتر اتخاذ کرد، تسهیل می کند. نیاز به چشم انداز از این حیث حایز اهمیت است که انقلاب اسلامی نه تنها در عرصه داخلی تاثیر گذار بوده، بلکه بازتاب ها و اثرات فراوانی را بر مناسبات بین المللی بر جای گذاشته و باعث ایجاد تغییراتی در نوع نگرش ها، ساختارها و شکل گیری جریان های فکری در سطح بین الملل شده که این چالش ها به نوبه خود زمینه ای برای ایجاد فرصت و یا تهدیدی برای انقلاب فراهم آورد و مبنایی برای فهم ما از منازعات آینده ایران شد. لذا سوال اساسی این است که انقلاب اسلامی با ماهیت دینی و رویکرد جهانی خود و شرایط ویژه ای که در این سه دهه در قبال مسایل منطقه ای و جهانی به دست آورده است در آینده با چه چالش هایی مواجه خواهد بود.
    کلیدواژگان: آینده پژوهی، انقلاب اسلامی، منازعات آینده، چالش، چشم انداز
  • سید رضازمانی صفحه 33
    در اندیشه شهید مطهری، آینده مطلوب انقلاب اسلامی طراحی شده است. ایشان با محور قراردادن اسلام و ارزش های اسلامی، تداوم، استمرار و آینده انقلاب را مبتنی بر حفظ و تحقق چهار رکن عدالت اجتماعی، استقلال، آزادی و معنویت اسلامی می داند. علاوه بر این، لازمه ترسیم بهتر آینده را نیم نگاهی به گذشته دانسته و با توجه به تجربه تاریخی نهضت های اسلامی، شناسایی چالش ها، آسیب ها و آفت های داخلی و خارجی پیش رو، تلاش در جهت رفع آنها را ضروری می شمرد. همچنین، تربیت انسان های مومن با رشد فکری و اخلاقی و معتقد به آرمان های انقلاب را برای تحقق اندیشه حقیقی انقلاب اسلامی لازم می دانند و در عین حال، معترفند که موارد یاد شده، تنها شرط لازم است نه شرط کافی.
    کلیدواژگان: انقلاب، انقلاب اسلامی، مرتضی مطهری
  • کمال اکبری صفحه 57
    انقلاب اسلامی واقعه عظیمی بود که منجر به تحولاتی عمیق و اساسی در حوزه های مختلف نظری و عینی جهانی شد و معادلات جهان، تحت تاثیر این نهضت بزرگ قرار گرفت و مسیر ترسیم شده جهان از سوی قدرت های بزرگ با تغییر مواجه شد. بر این اساس باید به این سوال پاسخ داده شود که سهم انقلاب اسلامی در تغییر معادلات بین المللی چه مقدار بوده است؟
    نویسنده در ابتدا، شرایط هر دو بلوک شرق و غرب را به صورت مختصر و جداگانه بررسی و چالش های پیش روی آنها را بیان کرده است. سپس به امتیازات ایران برای حضور در عرصه بین المللی اشاره کرده است و در آخر نتیجه گرفته که با توجه به این امتیازات، نقش ایران در آینده معادلات جهانی بسیار اساسی خواهد بود و برای این که بتواند این نقش را به خوبی ایفا کند نیازمند قدم های نظری و عملیاتی مناسبی همچون سند چشم انداز بیست ساله است.
    کلیدواژگان: انقلاب اسلامی، نظام مارکسیستی، آمریکا، اسرائیل، خاورمیانه، ایران
  • عبدالوهاب فراتی صفحه 81
    آینده انقلاب اسلامی موضوع مهم و پیچیده ای است که تامل پیرامون آن، به گفتگویی ضروری میان هواخواهان و مخالفان انقلاب اسلامی مبدل شده است. این پرسش که آینده انقلاب اسلامی چگونه می شود؟ و بر اثر چه علل و عواملی به انسداد یا بسط باطن خود می رسد؟ آنچنان اهمیت یافته که بخش زیادی از مطالعات و مناقشات، پیرامون انقلاب اسلامی را به خود اختصاص داده است. معمولا در پاسخ به این پرسش ها، سه دیدگاه عام وجود دارد که بر حسب استدلالی قیاسی و تحلیلی می کوشند از فرجام انقلاب اسلامی سخن بگویند؛ تداوم لابشرط انقلاب اسلامی، استحاله لابشرط انقلاب اسلامی و تداوم مشروط انقلاب اسلامی، سه رویکرد موجود در این باره اند که معمولا معطوف به آنچه در جمهوری اسلامی در حال رخ دادن است سامان می یابند. این مقاله ضمن نقد و تحلیل هر یک از این سه دیدگاه، می کوشد با تمایز نهادن میان حقیقت انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی، بر تداوم لابشرط انقلاب اسلامی و تداوم مشروط جمهوری اسلامی تاکید کند.
    کلیدواژگان: باطن انقلاب اسلامی، استحاله، تداوم، انکشاف و انسداد
  • علی کاظمی صفحه 97
    یکی از راه های شناخت اهمیت و ماهیت یک انقلاب بزرگ همچون انقلاب اسلامی ایران، مقایسه آن با سایر انقلاب های بزرگ دنیاست. برای این منظور شرایط اقتصادی، شرایط نظامی، حمایت بین المللی و شرایط سیاسی مرحله قبل از پیروزی چهار انقلاب بزرگ دنیا یعنی انقلاب کبیر فرانسه، انقلاب اکتبر 1917 روسیه، انقلاب 1949 چین و انقلاب 1962 الجزایر با انقلاب اسلامی ایران مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. در این بررسی و مقایسه، نقش این شرایط در وقوع انقلاب، روشن و ثابت می شود که رژیم پهلوی هنگام بروز انقلاب اسلامی از جهت اقتصادی، نظامی و حمایت بین المللی بر خلاف کشورهای فرانسه، روسیه، چین و الجزایر بوده و در وضعیت مطلوبی به سر می برده، اما از جهت مدیریت سیاسی، همانند چهار کشور مذکور در شرایط خوبی از نظر مشروعیت و مقبولیت مردمی قرار نداشته است.
    کلیدواژگان: انقلاب اسلامی، امام خمینی، انقلاب، مشروعیت، مقبولیت
  • محمداسماعیل خدادادی صفحه 131
    سوال اصلی مقاله حاضر این است که با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و ظهور نظام سیاسی جدید در قالب جمهوری اسلامی، چگونه این نظام مقدس توانسته است توطئه های رنگارنگ داخلی و خارجی را پشت سر بگذارد و در جهت تثبیت آن، تلاش های زیادی کند؟ به سبب اهمیت این موضوع، ابتدا به فعالیت هایی اشاره شده که برای استقرار نظام جمهوری اسلامی لازم و ضروری بوده است و در ادامه، موانع استقرار نظام بررسی شده است. توجه اساسی به کارهایی که باید در جهت استقرار صورت می گرفت، نشان می دهد این فعالیت ها پایه و اساس تحکیم نظام جمهوری اسلامی را تشکیل داده است و با رفع موانع، مخالفان جدی استقرار نظام اسلامی را ناکام گذاشته است.
    کلیدواژگان: انقلاب اسلامی، نظام جمهوری اسلامی، پیدایی، استقرار، فعالیت ها، موانع
  • محمدهادی همایون، محمود مطهری نیا صفحه 161
    امر به معروف و نهی از منکر از مهم ترین آموزه های دینی به شمار می آیند که ترک این دو آموزه و بی توجهی به مصادیق دینی معروف و منکر در عرصه های مختلف دینی، اجتماعی و... از جمله مواردی است که در دوره پیش از ظهور قابل مطالعه است. احیا و توسعه این دو آموزه دینی پس از ظهور نیز، صحنه زیبای دیگری را از این دوره به تصویر می کشد. به سبب اهمیت این موضوع، اصل هفتم قانون اساسی و عملکرد نظام جمهوری اسلامی ایران در این راستا مورد بررسی قرار گرفته است. لذا پرسش اصلی در این پژوهش، بررسی جایگاه موضوع امر به معروف و نهی از منکر در سه مقطع زمانی آخرالزمان، انقلاب اسلامی ایران و دوره پس از ظهور امام عصر می باشد.
    کلیدواژگان: امر به معروف، نهی از منکر، آخرالزمان، ظهور، قانون اساسی، ایران
|
  • Mohammad Rahim Eivazi Page 11
    Futurology is the process of introducing a complex of views towards the future and possible ways to make the future. The better understanding of those views we have, the better decisions for the future we can take. Islamic Revolution, looking to the future and passing through vicissitudes of the past three decades, finds its way hoping for the future.The need for a view towards future is vital not only for the impression Islamic Revolution has had inside Iran but also for international effects it has had on attitudes, structures and intellectual movements, which have been opportunities or challenges for Islamic Revolution and basis for our understanding of future challenges for Iran.The main question is that Islamic Republic, with its religious nature and global approach, and the especial position it has acquired through three decades, would face what challenges in the future.
    Keywords: Islamic Republic, Futurology, Future Challenges, Views
  • Sayed Reza Zamani Page 33
    Mortaza Motahari illustrated the desired future of Islamic Revolution. Focusing on Islam and Islamic values, he suggested that Islamic Revolution would continue if only four principles of social equality, independence, freedom and Islamic morality would be preserved. He believed that a vivid future would be brought just by learning from the past. Mentioning historical experiences, he stressed on recognizing challenges, obstacles and dangers, and on making effort to eliminate them. He also emphasized the importance of training a faithful society and a generation loyal to the ideals of Islamic Revolution. He declares these are necessary, yet not enough, to accomplish the truth of Islamic Revolution.
    Keywords: Islamic Republic, Morteza Motahari
  • Kamal Akbari Page 57
    The 1979 Islamic Revolution was a momentous event, causing enormous changes in different subjective and objective fields in the world, affecting global equations, and changing the directions illustrated by the superpowers of the world.This article examines how important the role of Islamic Republic in changing the global equations was, whether Islamic Revolution did play a significant role in international relations, and what the place of Islamic Revolution in future global system would be.The author discusses the position of the West and the Communist countries briefly and separately, and elaborates the challenges before them. He, then, counts Islamic Republic of Iran privileges in the world calling them significant in the future of its international role. He suggests that Iran requires plans and actions, as the twenty-year prospect document, to save an appropriate international role.
    Keywords: Islamic Republic, Marxist System, The U.S., Israel, Middle East, Iran, The West
  • Abd Al Wahab Forati Page 81
    The future of Islamic Revolution is a complex subject, and certainly a matter with considerable importance which has been hotly debated by those who support or reject the revolution. The major question is what will happen to Islamic Revolution and how it would develop or meet its obstruction in the future.The author presents a discussion on three current attitudes toward the above questions and analyzes the future, considering a comparative and analytical reasoning based on the current events in Iran. The attitudes include unconditional continuation, unconditional transformation and conditioned continuation of Islamic Revolution. He thoroughly differentiates between Islamic Revolution and Islamic Republic, and stresses the former being associated with unconditional continuation and the latter with conditioned continuation.
    Keywords: Nature of Islamic Revolution, Transformation, Continuation, Obstruction, Discovery
  • Ali Kazemi Page 97
    One way to understand the importance and nature of a great revolution as Islamic Revolution of Iran is through comparing that with other revolutions in the world. Considering political situation, international support, and military and economic condition of that time, this essay tries to make a comparison between Islamic Revolution and four great revolutions: 1789 of France, 1917 of Russia, 1949 of China, and 1962 of Algeria. The comparison shows that contrary to those four countries, the-1979-Iran, or better to say Pahlavi Regime, was in a good shape considering the economy, international support and military conditions. However, legitimacy and acceptability of all these four governments and Iran of that time was not popularly in good condition.
    Keywords: Islamic Revolution, Imam Khomeini, Revolution, Legitimacy, Acceptability
  • Mohammad Ismail Khodadadi Page 131
    This article focuses on how Islamic Republic could survive throughout internal and external conspiracies. The author firstly mentions the activities which are done to stabilize the Islamic Republic in Iran, and then, he reviews obstacles the Islamic Republic has faced. Focusing on the activities which needed to be done, and had been done, one would assume that they were essentially helpful in stabilization of Islamic Republic, and removing the obstacles they had made the foes disappointed.
    Keywords: Islamic Revolution, Islamic Republic, Origination, Stability, Activity, Obstacles
  • Mohammad Hadi Homayon, Mahmoud Athari Nia Page 161
    "Promotion of Good" and "Prevention of Evil" are of most significant Islamic teachings which have direct and strong influence on other Islamic notions. Leaving these two in social and religious life of people in the last days is considerably important to be studied. Their refinement and expansion in the Post-Appearance era may present fine visions of that time. In this essay, the article number 7, of Islamic Republic of Iran Constitution is reviewed and fulfillment of the government is observed. The main question to be answered here is the position and significance of "Promotion of Good" and "Prevention of Evil" in three eras; the last days, ruling time of Islamic republic of Iran, and the Post-Appearance era.
    Keywords: Promotion of Good, Prevention of Evil, Last Days, Iran, Appearance, Constitution