نشریه تحول اداری
پیاپی 41-42 (پاییز و زمستان 1382)

با پیشرفت فزاینده انسان رابطه بین دولتها و ملتها در حال دگرگونی و تعریف مجدد است. دولتها برای بهبود کیفیت خدمات، باید در برابر تحقق اهداف خود پاسخگوی مردم باشند. نظر به اینکه خدمات در بخش دولتی تفاوتهای عمده ای با ارائه محصول در بخش خصوصی دارد و خدمات در بخش دولتی، خارج از نظارت مستقیم مدیریت به مردم و شهروندان است، و این خدمات پس از ارائه قابل بازرسی و فرخوانی نیست و یا در شکل حداقل خود ارائه می شود، و در نهایت در بخش دولتی مشتری تحت تاثیر رفتار ارائه کننده خدمت است.

از جمله عوامل مؤثر در کارایی و اثر بخشی کارکنان دولت، توانایی و مهارتهای شغلی کارشناسان آموزش (متصدیان سمت های کارشناسی آموزش) است، و وظیفه آنان برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی آموزشهای ضمن خدمت است. در این پژوهش ضمن بررسی وضعیت آموزشی (رشته تحصیلی، موقع تحصیلی) کارشناسان آموزش ضمن خدمت، الگوی آموزشی آنان را نیز طراحی و تدوین کرده ایم. روش تحقیق از نوع پیمایشی (توصیفی) است و کلیه متصدیان سمت های کارشناسی آموزش دستگاه های اجرایی در ستاد وزارتخانه ها و سازمان های وابسته به نها ریاست جمهوری جامعه آماری تحقیق را شکل می دهند.

سازمان های برتر و موفق امروزی به مشتری و ارباب رجوع به منزله عامل اساسی رقابت توجه دارند و برای کسب اعتبار و حیثیت اجتماعی با طراحی ساز و کارهای مناسب دائما خواسته ها و دیدگاه های ارباب رجوع و مشتری را دریافت و بر آن اساس راهبردی را انتخاب می کنند. مشتریان و ارباب رجوع سازمانها در مقام یکی از ذی نفعان مهم بایستی مورد احترام و تکریم قرار گیرند. اینکه سازمان به صورت یکپارچه و هماهنگ برای ارباب رجوع و مشتری اهمیت قائل شود و بدان احترام بگذارد یک شبه به وجود نمی آید، بلکه این امر فرایندی است که نیاز به تغییر نگرش و در نهایت ترویج فرهنگ تکریم ارباب رجوع دارد.

سازمانها برای ارتقای سطح بهره وری و کسب رضایت کارکنان و مشتریان از روش های مختلف مدیریت مشارکتی سود می جویند. تیمهای کاری یکی از این روش هاست. در این مقاله ابتدا مفهوم و مبانی تیمهای کاری، تفاوت آن با گروه و جایگاه آن در نظام مشارکتی مطالعه شده است. آن گاه شاخصهای سنجش میزان موفقیت تیمها بیان، و عوامل و شر ایط تاثیر گذار در موفقیت آنها را با اشاره بر ویژگی های تیمهای اثر بخش تبیین کرده ایم. موانع اجرایی تیمهای کاری را از دو بعد ساختاری و فرهنگی بررسی و راهکارهایی برای رفع آن موانع ارائه شده است.

منظور از نظام اداری، ساختار برنامه ریزی، سازماندهی و نهادینه شده مجموعه ای از نهادها، سازمانها، تاسیسات و شالوده های اداری و تشکیلات کلان دولت است که مجموعه وظایف، تکالیف، عملیات و برنامه های دولت را به منظور اعمال حاکمیت یا تصدی برای تحقق سلسله ای از مقاصد و اهداف معین به اجرا در می آورد. نظام اداری کشور برایند عملکرد مجموعه پیچیده ای از ابزارهای سازمانی، تشکیلاتی است و نیز مجموعه ای از نیروی انسانی در سطوح مختلف مهارتها، تخصصها و صلاحیتهاست.

چگونه باید تصمیم گیری کرد؟ ابتدا باید مشکل را تشخیص داد سپس عوامل مشکل آفرین را مشخص کرد، در پی آن باید طراحی راه حلهای احتمالی بهترین راه حل را برگزید و البته باید راه حل انتخاب شده را به مرحله اجرا گذاشت. مراحل فوق فرایند تصمیم گیری عقلایی را به ذهن متبادر می سازد که بیشتر بر پایه تفر اولیه بنا شده است. اما پرسش این است که آیا افراد و سازمانها همواره این گونه تصمیم گیری می کنند؟ بدیهی است که همواره چنین نبوده، رویکردهای مختلفی برای تصمیم گیری سراغ داریم.