آرشیو یکشنبه ۱ خرداد ۱۳۹۰، شماره ۱۲۵۲
صفحه اول
۱

انکار رابطه تاریخی با اقتدارگرایان خاورمیانه

دکتر ابراهیم متقی

سخنان اخیر باراک اوباما نقطه عطف جدیدی در تحولات سیاسی و امنیتی آمریکا در خاورمیانه محسوب می شود. وی برخلاف جورج بوش بر این موضوع تاکید داشت که آمریکا باید از قدرت سیاسی و امنیتی خود برای آزادی استفاده کند، درحالی که بوش نسبت به موضوعاتی از جمله ثبات منطقه ای و تعادل و توازن قدرت بین بازیگران منطقه ای تاکید داشت. طبعا مواضع جدید اوباما در ارتباط با امنیت منطقه ای می تواند نتایج و مخاطرات متفاوت و متنوعی را به وجود آورد. این امر، از این جهت مهم است که اوباما تلاش کرد تا موضوعات محوری و تعیین کننده سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه را بر اساس تحولات سیاسی مصر، تونس، لیبی و سایر واحدهای منطقه ای تنظیم کند. وی بر این موضوع تاکید داشت که آزادی و دموکراسی به عنوان دو ضرورت اجتناب ناپذیر سیاست امنیتی آمریکا در خاورمیانه محسوب می شود. صلح اعراب و اسراییل به عنوان چشم اسفندیار سیاست امنیتی آمریکا در خاورمیانه محسوب می شود. آمریکایی ها همواره بر این موضوع تاکید داشته اند، از شکل گیری دولت فلسطینی حمایت به عمل می آورند. از سوی دیگر، آنان حمایت صریح خود را از امنیت اسراییل نیز بیان داشته اند. اما واقعیت سیاست امنیتی خاورمیانه بیانگر آن است که بین دو مولفه یادشده در سیاست خاورمیانه آمریکا هیچ گونه هماهنگی وجود ندارد. تا زمانی که آمریکا از امنیت اسراییل حمایت به عمل می آورد، طبیعی است که هویت فلسطینی و دولت مستقل فلسطین شکل نخواهد گرفت. به همین دلیل است که سیاست خاورمیانه ای اوباما از جمله گزینه دولت مستقل فلسطینی در خاورمیانه کارکرد خود را در سیاست عملی آمریکا در خاورمیانه از دست داده است. وی تاکید کرد اسراییل باید مرزهای جغرافیایی خود را به قبل از جنگ 1967 برساند. در این جنگ چهار کشور مصر، اردن، سوریه و لبنان بخشی از جغرافیای سرزمینی خود را در از دست دادند.